2022-гі год, хаця яшчэ і да сярэдзіны не дацягнуў, але ўжо прынёс літаратурнаму клубу “Экватар” страшэнныя страты. Мы губляем сяброў, прычым самых блізкіх… 20 сакавіка ўва ўзросце васьмідзесяці сямі год пайшла з жыцця Людміла Аляксееўна Сівалобава. Гэта было складана прыняць, нягледзячы на тое, што чалавек быў ужо вельмі пажылы. Вельмі балючай і сумнай нечаканасцю стала для ўсіх нас смерць 8 чэрвеня бягучага года яшчэ аднаго нашага блізкага сябра – Сержа Мінскевіча. А яму было ўсяго пяцьдзесят тры… І вось у сеціве Інтэрнэт ужо надрукаваны ён, памінальны альбом – з фотаздымкамі Сержа розных гадоў, калі ён прымаў удзел у розных самых мерапрыемствах літаратурнага клуба “Экватар”… Прайшло дзевяць дзён ад пахавання…
І мы адпраўляемся на Гарадзеншчну, бо вельмі любім гэты рэгіён: з ім звязана шмат добрых успамінаў. Інга Вінарская ўвогуле любіць казаць, што калі б дваццаць год таму яе не падтрымала, як пісьменніцу, Данута Бічэль-Загнетава, якая тады была старшынёй Гарадзенскага аддзялення Саюза пісьменікаў, то Інга ўвогуле сышла б і з літаратуры, і нават з журналістыкі. Затым спадарыня Вінарская атрымала падтрымку Менска. А потым ужо і Берасце (адкуль Інга родам) пэўную паперку з сябе “выціснула”. І Інга Вінарская ў 2004-м годзе стала сябрам Саюза пісьменнікаў…
Калі працягваць казаць пра Гарадзеншчыну, то немагчыма не зазнычыць, што больш за ўсё буйных журналісцкіх праектаў Вячаслаў Корбут і Інга Вінарская зрабілі менавіта ў гэтым рэгіёне. А займаліся яны звыш дзесяці год прамысловай журналістыкай: стварэннем навукова-вытворчых кніг, прысвечаных прадпрыемствам Беларусі. На Гарадзеншчыне былі зроблены кнігі пра ААТ “Мастоўдрэў”, Скідзельскі цукровы камбінат, Шчучынскі лясгас, Слонімскую мэблевую фабрыку, Ваўкавыскі лясгас і іншыя канторы…
І канешне, асобным радком у гісторыі літаратурнага клуба “Экватар” пазначана супрацоўніцтва з шаноўнай газетай “Наша слова”, якая таксама выдаецца на Гарадзеншчыне. Ад гэтага выдання мы атрымлівалі і працягваем атрымліваць вельмі моцную падтрымку, за што “Нашаму слову” – вялікі дзякуй!
Але трэба ўсё ж зазначыць, што раніцай у пятніцу 17 чэрвеня бягучага года мы адправіліся ў Гарадзенскі рэгіён не толькі для таго, каб аднавіць у памяці прыемныя ўспаміны. Была яшчэ і працоўная нагода: у сябра нашага клуба Мікалая Іваноўскга выйшла новая кніга вершаў пад назвай “Суквецце любові”. Амаль усе работы па макеце гэтага выдання зрабіла Інга Вінарская. Яна ж напісала ўступны артыкул. Па дамоўленасці з аўтарам, мы павінны былі даставіць яму тыраж кнігі.
І вось пакункі з асобнікамі загружаны ў машыну, і мы – Інга Вінарская і Вячаслаў Корбут – разам з нашым сябрам і кіроўцам аўто Вадзімам Калістратавым накіроў-ваемся з Менска ў бок Пачуек… Але не адразу: па дарозе нас чакаюць у некалькіх гарадах – на выступленні.
Першым ў спісе значылася імпрэза 17 чэрвеня ў Роскай бібліятэцы. Нас вельмі гасцінна там сустрэлі дзве прывабныя жанчыны-бібліятэкаркі: Ірына Сухоцкая і Святлана Свірыдава. Праз нейкі час пад’ехаў у Рось і Мікалай Іваноўскі. Менавіта там і адбылося ягонае першае спатканне са сваёй новай кнігай вершаў “Суквецце любові”.
На сустрэчу з прыехаўшымі ў Рось пісьменнікамі прыйшлі вучні Роскай СШ № 2, удзельнікі аздараўляльнага лагера “Летні DRIVE” – разам са сваімі педагогамі. Перад дзіцячай аўдыторыяй надта складанага нічога не пачытаеш, таму ўсе пісьменнікі-выступоўцы стараліся падабраць нешта больш адпаведнае. Вячаслаў Корбут, які праводзіў сустрэчу, перш за ўсё, канешне, павіншаваў Мікалая Іваноўскага з новай кнігай. А потым прачытаў шэраг сваіх вершаў, сярод якіх былі: “Там, дзе Колас, дык там і Купала…”, “Суніцаў пах і водар ліпы…” і іншыя, а таксама байкі “Крочыў вучань на ўрок”, “Галубок і галубка”.
Мікалай Іваноўскі чытаў творы пра прыгажосць роднага краю і пра сваю любоў да сваіх мясцін, а дакладней да ўлюбёнай вёсачкі Пачуйкі. Прагучалі вершы: “Пачуйскія ночы”, “Сцяжынка дзяцінства”, “Родная хатка”, “Маё гняздзечка” і іншыя.
Інга Вінарская, якая некалькі год таму працавала над макетамі некалькіх дзіцячых кніжак, з гэтай нагоды напісала нізку дзіцячых вершаў. Некаторыя з іх спадарыня ўзгадала на імпрэзе ў Росі: “Нашым коткам”, “Дзяўчынка такая смяшлівая…”, “Па слядах Алісы ў краіне цудаў”, “Ледзь ружовым падсвечана воблака…” і інш.
Напрыканцы сустрэчы разумныя роскія дзеткі пачалі задаваць пытанні. Адно з іх з’явілася для прыехаўшых паэтаў нечаканым: “А які ў кожнага з вас свой любімы твор?” – спытала светлавалосая дзяўчынка. Вячаслаў Корбут адказаў, што вельмі любіць свае жартаўлівыя тво-ры, і напэўна, усе яны любімыя. Інга Вінарская зазначыла, што зараз любімая ў яе кніга перакладаў “Гучы, маё сэрца, гучы…”, работа над якой была вельмі складанай, таму што аўтапераклад – гэта ўвогуле няпроста. А вось Мікалай Іваноўскі назваў любімым свой адзін канкрэтны верш – “Матуліна цяплынь”. І перад тым, як яго прачытаць, заклікаў прысутных хлопчыкаў і дзяўчынак любіць, паважаць і берагчы сваіх матуль:
***
Матуліны рукі і вочы, і сэрца –
У розныя поры прывабна сагрэцца.
Нас клопатам мама сустрэне з парога,
Адправіць нас шэптам малітвы ў дарогу.
Ля прыпечка пчолкаю бзынкае ўранку
І, як у дзяцінстве, гатуе мачанку.
З расолам у місцы да бульбы цыбулька,
За ласку, цяплынь шчыра дзякуй, матулька.
Прыпомніцца часта вясковая ежа,
Калі ад’язджаеш надоўга за межы.
Цудоўная “бабка”, румяненькі дранік –
Вясковы наш смак не заменіш на пранік.
Нам вочы макрэюць і ў горле камок,
Дадому прыехаў – на хатцы замок.
Без мамы цяпла не хапае ў той хаце,
Бацькі калі побач – адчуеш багацце.
Але на роскай імпрэзе 17 чэрвеня справы нашых выступоўцаў не скончыліся. У другой палове дня паэтаў чакалі на мерапрыемства ў Ваўкавыскай міжраённай бібліятэцы. Там сабралася поўная зала народу: аматары літаратуры, бібліятэчныя супрацоўнікі з розных устаноў, інтылігенцыя, былі нават прадстаўнікі мясцовай ўлады.
Гасцінна сустрэла прыехаўшых на імпрэзу выступоўцаў новая загадчыца Ваўкавыскай бібліятэкі Наталля Лешчык разам са сваімі супрацоўніцамі. Спадарыня Наталля, дарэчы, і адкрыла літаратурнае мерапрыемства, назваўшы клуб “Экватар” адным з самых вядомых і паспяховых літаратурных клубаў у Беларусі. І канешне, яна павіншавала Мікалая Іваноўскага з новай кнігай.
Вячаслаў Корбут коратка распавёў прысутным пра працу і дасягненні “экватарыяльнай” літаратурнай суполкі. А потым прачытаў некалькі сваіх вершаў, сярод якіх былі: патрыятычны твор “Я змагу”, лірычны верш “Ён крочыць паэт і крочыць…”, гумарыстычны опус “Ехаў дзед на ровары…” і іншыя.
Сваё выступленне ў Ваўкавыску Мікалай Іваноўскі пачаў са словаў падзякі Інзе Вінарскай і Вячаславу Корбуту, якія, дарэчы, з сямі ягоных кніг дапамаглі яму ў выданні шасці. Спадар Мікалай назваў Інгу і Вячаслава хроснымі бацькамі сваіх кніжак, а потым прачытаў шэраг твораў са свайго новага вершаванага зборніка “Суквецце любові”, сярод якіх былі: “Родам з вёскі”, “Мне беларусам звацца варта”, “Чакаем дамоў”, “Пачуйскія пылінкі” і іншыя.
Інга Вінарская прадставіла прысутным сваю новую кнігу “Гучы, маё сэрца, гучы… Выбраныя вершы ў перакладах на беларускую мову”. Яна распавяла, што выданне складаецца з трох раздзелаў і прачытала загалоўны верш з кожнай з трох частак кнігі: “Начныя цягнікі”, “Сонца паэтаў”, “Нефрытавыя воіны любві…” Потым спадарыня зазначыла, што ў яе ёсць шэраг прыгожых летніх твораў, і некаторыя з іх агучыла. Сярод гэтых летніх вершаў быў і наступны:
***
У спрадвечнасці вечара
Зноў удзелам адзначуся.
Мэты быццам намечаны,
І шляхі шчасця бачныя.
Ягад жоўтых, з пакутаю,
Раскідана шмат сцежкаю,
Алычовай атрутаю
Бездань кліча – з усмешкаю.
Ды паветра ўсё ж плавіцца –
Над кастром лета з марывам!
Ноч плыве, бы прывабніца, –
Адвячоркавым зарывам.
Пахі траваў і квецені,
Стрыкуны адгукаюцца,
Лёс, такі хітра сплецены,
На вянцы студні маецца.
А бярозкі, паважныя,
Усё ведаюць, слухаюць,
Ды праз шэпты адважныя,
Размаўляюць зноў з духамі
Альбо з душамі пруткімі,
Ў кроны зноў прыляцеўшымі,
З імі дзеляцца чуткамі –
Галасамі падсеўшымі.
Моц у гэтым падманная…
Толькі… Выйду за дзверы я,
Разуменне, стараннае,
Ад бязвер’я йдзе з вераю…
На наступны дзень, у суботу 18 чэрвеня бягучага года, адбылося яшчэ адно выступленне нашых аўтараў: на гэты раз, у старажытнай Рэплі, якая славіцца сваім магутным прыгожым касцёлам, бачным здалёк. Вячаслава Корбута, Інгу Вінарскую і Мікалая Іваноўскага прымаў Рэплеўскі Дом культуры. Шчыра сустрэлі там нашых паэтаў загадчыца клуба Марыя Гжэсяк і намесніца дырэктара мясцовай школы Ілона Маўчанава. Людзей шмат не сабралася – субота ўсё ж такі, выходны дзень… Але, як зазначыла Інга Вінарская, у старой актавай зале Рэплеўскага Дома культуры такая чароўная акустыка, што спадарыня атрымала сапраўдную асалоду ад гучання свайго голасу і гатова была выконваць свае вершы бясконца… А прачытала Інга насамрэч у той дзень нізку сваіх летніх вершаў і некалькі твораў на тэму кахання.
Мікалай Іваноўскі, канешне, рэкламаваў сваю новую кнігу “Суквецце любові”. Прагучалі творы з кожнага з пяці яе раздзелаў: “Вясной вяртаецца любоў…” (вершы пра каханне), “Памяць не парвецца…” (патрыятычная лірыка), “А вёсачка вабіць…” (вершы, прысвечаныя малой радзіме і роднай мове), “Пах палёў, збажыны…” (лірыка прыроды і пораў года) і “Байкі і жарты” (гумарыстычная паэзія).
У сваім выступленні ў Рэплі Вячаслаў Корбут таксама эксперыментаваў з жанрамі: былі прадстаўлены і лірычныя творы пра каханне, і патрыятычная паэзія, і гумарыстычныя вершы і байкі. Але асобна можна было выдзяліць верш “Першая настаўніца”, які аднолькава блізкі і дарослым, і дзецям:
***
Настаўніца ты першая мая…
Імя, як у княгіні нашай: Вольга.
Для нас, малых, была, нібы маяк,
Свяціла сваім сэрцам так прывольна.
А мы, вясёлыя, як тыя галубкі,
Яе лавілі словы і развагі,
І пазіралі ціха мы ў бакі,
На дошачцы чыталі неяк знакі.
Тых валасоў сівых яе капна…
Запомнілася шчырасцю – усмешка…
Маршчынкі ля вачэй – была вайна,
Да партызанаў помнілася сцежка.
Яна вучыла сэрцам дабрыні,
Чуллівым быць і ведаць сілу слова.
Цяпер спрабуй, былое павярні,
Калі ў жыцці згарэла столькі дроваў.
Калі гляджу, як крок у першы клас
Нясмела робяць паціхеньку дзеці,
Я адчуваю радасць, бо за нас
Былі бацькі шчаслівейшымі ў свеце.
Настаўніца найпершая мая,
Ты засталася ў памяці магічнай –
З усмешкай шчырай, светлай, як маяк,
І сэрцам, нам адданым фанатычна!..
Вось такія тры мерапрыемствы атрымаліся ў нашых паэтаў на Гарадзеншчыне. Да слова дадаць, уся кампанія некалькі вечароў і начэй правяла ў вёсачцы Пачуйкі, у хаце Мікалая Іваноўскага. Сказаць, што там прымалі гасцінна, – гэта нічога не сказаць. Усё было вельмі файна. А менчукі, вярнуўшыяся 19 чэрвеня ў сталіцу, яшчэ доўга будуць ўспамінаць, як спявалі салаўі, гулі пчолкі, пахлі кветкі і стракаталі конікі ў маляўнічых Пачуйках…
Інга Вінарская,
Вячаслаў Корбут.