Ліда стала першым горадам (а пройдзе фэст таксама ў Оршы, Кобрыне, Мазыры, Бабруйску і Жодзіна), у якім 13 Траўня 2021 г. пачало працу маштабнае рэспубліканскае спартова-масавае мерапрыемства “Вытокі. Крок ды Алімпу”, прымеркаванае да 30-годдзя Нацыянальнага алімпійскага камітэта Беларусі.
Арганізатарамі падзеі выступаюць Нацыянальны алімпійскі камітэт, Гарадзенскі аблвыканкам, Федэрацыя прафсаюзаў Беларусі, Міністэрства спорту і турызму Рэспублікі Беларусь, ТАА “Белбрэндаўдыт” і ТАА “Артхаос”. І яно абяцае гучна заявіць пра сябе.
Як адзначаюць арганізатары, “Вытокі” – свайго роду адсылка да пачатку кожнага з нас, да традыцый, культуры, спадчыны, далёкаму мінуламу нашых продкаў, сям’і. Менавіта гэтым галоўным жыццёвым каштоўнасцям у рамках культурна-адукацыйнай праграмы сёння быў прысвечаны першы дзень фэсту. Адкрыццё гэтай значнай для нашага горада падзеі адбылося ў Лідскім гістарычна-мастацкім музеі.
Пляцоўкай для канструктыўнага дыялогу стаў круглы стол “Ліда: традыцыі ў сучаснасці”. У ім прынялі ўдзел прадстаўнікі Акадэміі навук Рэспублікі Беларусь, гісторыкі, літаратары, рамеснікі, прадстаўнікі турыстычных кампаній і аграсядзіб.
– Нам важна паказаць, што ў нас ёсць тое, чым мы адрозніваемся ад іншых краін, свае турыстычныя брэнды, у тым ліку рэгіянальныя, – выступаючы перад удзельнікамі круглага стала, адзначыла дырэктар ТАА “Белбрэндаўдыт” Валянціна Дыніч. – Важна, каб і жыхары Беларусі, і яе госці ўбачылі велізарны патэнцыял краіны, кожнага рэгіёна, тое багацце, якім валодаем.
Хоць нам, лідзянам, сапраўды ёсць чым ганарыцца. І гэта не толькі Лідскі замак, многія архітэктурныя шэдэўры, але і багатая культурная спадчына. Супрацоўнікі аддзела рамёстваў і традыцыйнай культуры ДУ “Лідскі раённы цэнтр культуры і народнай творчасці” прэзентавалі ўнікальны праект святочных народных строяў Гарадзеншчыны: віленскага і наваградскага строяў канца ХІХ стагоддзя (камплекты складзены са збору Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі), летняга касцюма 20-30-х гадоў мінулага стагоддзя (гэта лідскі касцюм, сабраны з вёсак Збляны, Краснае і Панямонцы), вопраткі 30-х гадоў, якая сустракалася па ўсёй Гарадзеншчыне, і камплекта даваеннага перыяду 40-х гадоў.
– Актуальнасць адраджэння рэгіянальных строяў абумоўлена важнасцю выяўлення асаблівасцяў беларускага народнага касцюма заходняй тэрыторыі Беларусі, – акцэнтавала ўвагу ўдзельнікаў семінара загадчыца аддзелам рамёстваў і традыцыйнай культуры Алена Шчэліна. – Ён з’яўляецца неад’емнай часткай нацыянальнай культуры, але, нажаль, недастаткова даследаваны і мала ўведзены ў навуковы і культурны ўжытак. Сёння нам важная і цікавая дадзеная галіна дэкаратыўна-прыкладнага мастацтва, бо дазваляе не толькі папоўніць веды ў такіх рамёствах, як ткацтва, гафт, вязанне, пляценне, але і даведацца пра вытокі духоўнай, матэрыяльнай культуры беларусаў.
Узяла слова навуковы супрацоўнік аддзела фалькларыстыкі і культуры славянскіх народаў НАН Беларусі Алена Паўлава, якая распавяла пра актуальныя пытанні сучаснай фалькларыстыкі. Таксама перад прысутнымі выступіла старшыня Беларускага прафесійнага саюза працаўнікоў адукацыі і навукі Таццяна Якубовіч.
***
Працягнула праграму фэсту выстава “Кола часу”. У рамках яе можна было пазнаёміцца з унікальнымі творамі сучасных беларускіх мастакоў. У ліку аўтараў – Алена Бараноўская, Ягор Батальёнак, Антон Вырва, Віталь Герасімаў, Віталь Гуназа, Вікторыя Ілліна, Марыя Ісаёнак, Мікалай Ісаёнак, Васіль Касцючэнка, Аляксандр Кошалеў, Міхась Крот, Міхась Ляўковіч, Іван Сямілетаў, Алег Скавародка. Усяго эспануецца 34 палатны.
– Выстава завецца “Кола часу” не выпадковая, – распавядае карэспандэнту “Лідскай газеты” дырэктар галерэі “Артхаос” Лілея Лукашэнка. – Усё ў жыцці змяняецца, усё хуткабежнае. Але, як і ў мяне, у большасці беларусаў ёсць тое, што для нас вельмі важна, – гэта гісторыя, асновы, традыцыі. У адрозненне ад заходняй культуры, нас аб’ядноўвае моцная прыхільнасць да родных месцаў, да такіх важных каштоўнасцяў, як хата, сям’я, малая радзіма. Беларускае мастацтва развіваецца ў рамках агульнасусветнага (канешне, пераймае вельмі многае), але ў той жа час не паўтарае яго цалкам, а прыўносіць штосьці сваё. Як вынік, у кожнай карціне, якая экспануецца на выставе, прысутнічае наша, спрадвечна беларускае, тое, што дорага нашаму погляду, нашаму сэрцу.
Сонца асвятляе раўніны і дорыць цяпло роднаму краю, а вось сонечны прамень губляецца ў грыве скакуна, мірна які шпацыруе сярод квохчущих курачак. Кветка, драўляная хата, зялёная сенажаць – усё гэта часцінкі жыцця, выдраныя мастаком з імклівага кругазвароту часу. Убачыць выставу адназначна варта.
– Гледзячы на пышныя пейзажы, яшчэ разоў пераканалася ў тым, як прыгожы кожны куток роднай Беларусі, – падзяляецца ўражаннямі лідзянка Таісія Кравец. – Я як быццам здзейсніла невялікую вандроўку ў свет прыроды. Успомнілася дзяцінства ў роднай вёсцы Сантакі Іўеўскага раёна, як летняй раніцай пахла свежасцю зялёнай сенажаці, і мы, дзеці, частаваліся сырадоем і духмяным акрайцам выпечанага хлеба. Расхвалявалася ад ўспамінаў, якія нахлынулі. У той жа час атрымала вялікае задавальненне ад першароднай прыгажосці, намаляванай на палотнах мастакоў. Усё гэта наша Радзіма – вялікая і малая, якую мы любім усім сэрцам і душой.
У іншай зале музея размясціліся малюнкі юных мастакоў з розных гарадоў вобласці. Дзяцей аб’яднаў конкурс “Мой крок ды Алімпу”. Гэта графічныя і маляўнічыя працы, а таксама малюнкі, выкананыя ў змяшанай тэхніцы.
***
Фінальным акордам першага дня фэсту сталі ўнікальны канцэрт арганнай музыкі і майстар-клас ад Валера Шмата, заснавальніка і кіраўніка арт-групы “Беларусы”.
– Велізарнае дзякуй за прадстаўленую магчымасць пачуць любімых артыстаў і за выдатную арганізацыю ўсяго мерапрыемства, – адзначыла Таццяна Алексіевіч. – Гэта была яркая і незабыўная падзея, з нецярпеннем чакаю яго працягі.
Тэкст: Вольга Капцевіч.
Lidanews.
