Свет даўніны вывучаў я па кнігах славянскіх,
Граматах рускіх, кірыліцай пісаных вязкай.
Лад алфавіту наш прашчур для ўласнай карысці
У грэкаў пазычыў і, гукі мясцовых гаворак
Зладзіўшы з ім, іншаземцам, застаўся сабою.
Звычкі і побыт жывёл разнастайнай пароды,
Як і падзеі, апісаны ў граматах гэтых.
Што ж да зуброў, то такога магутнага звера
Шчасная доля, як дзіва часоў першабытных,
Толькі шчэ ў нас захавала, пад зоркай Палярнай.
Пліній, напрыклад, пісаў пра зубра і пра тура:
“Тур і бізон (па-мясцоваму – зубр) засталіся
Толькі ў лясах першабытных. Вучоныя кажуць, –
Сведчыць гісторык, – што лютасцю, злосцю і сілай
Роўнага звера не знойдзеш лясному асілку,
Што і ў лясах, і на выпасах ляхаў і росаў
Быў і застаўся царом над усімі звярамі”.
Значыць, ён ведаў пра тых і другіх, а вось людзі
У нас на радзіме шчэ лічаць, што свет іх не знае.
“Дзікі і люты, іх зубр – падабенства бізона,
Толькі даўжэйшая грыва”, – заканчвае Пліній.
Хоць і не многа, ды праўда. Хто ж болей захоча,
Хай пацікавіцца – кнігі і болей раскажуць.
Я ўжо наперад прадбачу – пярэчанні будуць:
Байкі дзіцячыя. Ведаем, чулі, чыталі!..
Хто цаліка не прамераў і нашага звера
У вочы не бачыў, вядома, такі не паверыць.
Сутнасць не ў гэтым. Галоўнае, як ты раскажаш.
Глупства ўсумняецца, мудрасць разумна сцвярджае.
Вам пра зуброў паляўнічы ў нас кожны раскажа,
Толькі спытай – прагаворыць да ранішніх пеўняў.
