Наша Слова штодзень
Наша Слова штодзень
Share
You are reading
Праца над кнігай – гэта “раскопкі” ў архівах

Праца над кнігай – гэта “раскопкі” ў архівах

16 красавіка 2019, 08:16 Выданні 21
Праца над кнігай – гэта “раскопкі” ў архівах

Мінулы год для вядомага краязнаўца на Віцебшчыне Міхася Баўтовіча быў  годам  завяршэння і выхаду на чытацкую аўдыторыю кнігі “Кнігадрук Полацка”.

– Больш дзесятка гадоў я працаваў над матэрыяламі і па  драбніцах збіраў звесткі пра кніжную спадчыну полацкіх езуітаў, якія і склалі аснову гэтага выдання. Па водгуках навукоўцаў гэта,  бадай, першае выданне такога кшталту, а тое,  што кніга выйшла ў такім выглядзе, я, найперш, абвязаны Алесю Аркушу, выдаўцу “Полацкага ляда”, якое дало жыццё не толькі маёй працы. Калі археоалагам, для  іх адкрыццяў,  трэба перакапаць тоны зямлі, я шмат “капаў” архівы для таго, каб як найбольш дэталёва ўнікнуць ў тое, чым вызначалася выдавецкая дзейнасць ордэна езуітаў у Беларусі XVIII – пач. ХІХ ст.

Міхася Баўтовіча на сустрэчу ў Верхнядзвінск  запрасіла мясцовая суполка ТБМ,  а да арганізацыі сустрэчы спрычыніўся і Цэнтр дзяцей і моладзі у памяшканні якога і прайшла творчая вечарына з удзелам настаўнікаў і вучняў гарадскіх школ, а таксама грамадскіх актывістаў, мясцовых краязнаўцаў.

На пачатку вечарыны арганізатары сустрэчы падзякавалі настаўнікам, якія 21 лютага зрабілі цудоўнае Свята роднай мовы: ім былі ўручаны падзякі ад ТБМ і Цэнтра дзяцей і моладзі, паэтычны зборнік вершаў К. Севярынца з асабістым аўтографам, які да гэтай падзеі даслаў адмысловы верш: 

ХТО Ў ХАЦЕ ГАСПАДАР

Ману за праўду сеюць фарысеі,

Пра “ущемление” крычыць імперскі дух.

У рускай мовы ёсць свой дом – Расея,

У беларускай – толькі Беларусь.

У нас народ гасцінны, як вядома,

Ды рускай мове скажам так, як ёсць,

Няхай тут пачуваецца, як дома.

Але не забывае, што ўсё ж тут – госць.

 

– Кнігадрук у Полацку ў часы, калі тут існаваў езуіцкі калегіюм, які пазней быў перайменаваны ў акадэмію, – кажа М. Баўтовіч, быў вельмі багатым.

Больш дзесятка гадоў аўтар “Кнігадрук Полацка” шукаў звесткі аб кнігах, якімі езуіты карысталіся пры выкладанні ў калегіюме і акадэміі і высветліў, што навучанне ў Полацку вялося, збольшага, па еўрапейскіх выданнях, якія адаптоўваліся да мясцовых ўмоваў.

У кнізе “Кнігадрук у Полацку” апісана амаль 500 выданняў, якія выйшлі ў Полацку ў другой палове   XVIII – першай палове XIX стагоддзя. Толькі ўжо лічбы гавораць пра тое, якая вялікая праца была праведзена даследчыкам. Сваю размову аб выданні Міхась  Баўтовіч суправаджаў мультыпрэзентацыяй з выявамі выданняў полацкіх езуітаў таго часу.

Аўтар распавядае пра тое, што :

– Кніга змяшчае апісанне выданняў, што выйшлі з-пад варштата полацкай друкарні. Вопіс храналагічна падзелены на дзве часткі. У першай частцы апісаныя кнігі, што выдалі сябры Таварыства Ісуса (1774-1820), у другой – выданні манахаў ордэна Божай Маці школаў пабожных (1824-1829). Колькасць згадак, сабраных у працэсе пошуку, для аднога запісу вагалася ад адной да адзінаццаці (у сярэднім 3-4). Змясціць усе згадкі пасля кожнага апісання не ўяўлялася магчымым, бо гэта надзвычай пашырыла б аб’ём кнігі. Таму крыніцы, дзе згадвалася канкрэтнае полацкае выданне, абіраліся паводле прыярытэту.

Кніга Міхася Баўтовіча  можа быць цікавай не толькі даследчыкам, але і шырокаму колу аматараў гісторыі Беларусі, і каторы раз усім нам  нагадвае пра багатую гісторыю нашай Радзімы.

Валянціна Болбат,

ТБМ, Верхнядзвінск.

Facebook Twitter Google+ VKontakte WhatsApp Telegram
Папулярнае на сайце
ПЕЧКАМ-ЛАВАЧКАМ – 20
Культура

ПЕЧКАМ-ЛАВАЧКАМ – 20

6 снежня 2024, 07:3619
ДРЭВА ЖЫЦЦЯ
Культура

ДРЭВА ЖЫЦЦЯ

29 сакавіка 2025, 08:0718
Падлетак з Салігорску запосціў «Укантакце» уласны верш пра бчб-сцяг. Настаўніца загадала яго выдаліць і збірае камісію
Грамадства

Падлетак з Салігорску запосціў «Укантакце» уласны верш пра бчб-сцяг. Настаўніца загадала яго выдаліць і збірае камісію

28 сакавіка 2019, 17:0618
Час прывёў на Парнас
літаратура

Час прывёў на Парнас

21 лютага 2025, 09:0417
Далучайцеся да нас