16-17 лістапада ў сувязі са 140-годдзем з дня нараджэння класікаў беларускай літаратуры Янкі Купалы і Якуба Коласа ў Інстытуце літаратуразнаўства імя Янкі Купалы Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі прайшла Міжнародная навуковая канферэнцыя “Творчая спадчына Янкі Купалы і Якуба Коласа ў эпоху інфармацыйных тэхналогій”.
Праграма канферэнцыі прадугледжвала правядзенне пленарнага пасяджэння, работу чатырох секцый, дзе з дакладамі і паведамленнямі выступілі вядучыя беларускія навукоўцы, а таксама навукоўцы з Расіі. Прайшло абмеркаванне наступных праблемна-тэматычных кірункаў: творчасць Янкі Купалы і Якуба Коласа ў эпоху інфармацыйнага грамадства; Янка Купала, Якуб Колас і беларускае нацыянальнае Адраджэнне; творчая спадчына Янкі Купалы і Якуба Коласа ў сусветным кантэксце; навуковая і грамадская дзейнасць Янкі Купалы і Якуба Коласа; пытанні захавання спадчыны класікаў нацыянальнай літаратуры; купалазнаўства і коласазнаўства ХХІ стагоддзя і іншыя
Напрамкі работы канферэнцыі ахапілі шырокае кола праблем даследавання навуковай і мастацкай спадчыны Янкі Купалы і Якуба Коласа, адкрылі новыя факты жыцця класікаў нашай літаратуры, а таксама іх шматграннай творчай дзейнасці.
Пра канферэнцыю распавядае Віктар Шніп:
– Арганізатары канферэнцыі запрасілі мяне паўдзельнічаць у іх мерапрыемстве, і я не адмовіўся. Чытаў вершы, прысвечаныя Купалу і Коласу. Аляксей Чарота, як намеснік старшыні СПБ, выступіў з прывітальным словам.
У рамках канферэнцыі адбылася прэзентацыя кнігі “Янка Купала”, што пабачыла свет у “Мастацкай літаратуры” і папоўніла абноўленую серыю “ЖЗЛБ”. Выступіла ўкладальнік кнігі “Янка Купала”, доктар філалігічных навук Наталля Якавенка. І я да яе выступу дададаў пару сваіх слоў.
Цікава было паслухаць даклады Івана Саверчанкі, Наталлі Курэннай, Жанны Шаладонавай. Асабліва запомнілася выступленне Міколы Труса “Якуб Колас і Парыжскі кангрэс 1935 года: сучасны погляд”. Тады Якуб Колас быў у замежжы першы раз і… апошні. Да паездкі ў Парыж усім дэлегатам шылі касцюмы. Аднолькавыя, але з розных тканін. Перад паездкай усіх праверылі на стойкасць да замежных спакус. Усе напісалі выступленні, якія былі перакладзены на французскую мову і завераны там, дзе трэба. У Парыжы французы, даведаўшыся, што да іх на кангрэс прыехалі пісьменнікі толькі з саюзных рэспублік, запатрабавалі, каб на ім былі і рускія пісьменнікі. Рускую літаратуру кампартыя выправіла прадстаўляць Ісака Бабеля і Барыса Пастэрнака. Яны прыехалі ў Парыж без дакладаў і без касцюмаў, якія за дзень былі пашыты і адпраўлены ў Парыж следам за пісьменнікамі. Пра што выступаць на кангрэсе, які мае назву “Міжнародны кангрэс у абарону культуры”? І Барыс Пастэрнак прыдумаў тэму: “Паэзію трэба шукаць у траве…”
На нашым Міжнародным кангрэсе, прысвечаным юбілеям класікаў, прысутнічала чалавек дваццаць навукоўцаў, сярод якіх Ірына Багдановіч, Ігар Шаладонаў, Таццяна Барысюк, Людміла Іконнікава, Алесь Лапата-Загорскі, Алена Васілевіч, Анатоль Трафімчык (сядзелі побач, і Анатоль час ад часу выказваў свае думкі, слухаючы выступоўцаў), Кацярына Крыцук-Тарасава і Ігар Запрудскі, які нагадаў мне пра сваю просьбу напісаць верш пра 19 стагоддзе беларускай літаратуры. У мяне на пытанне, калі будзе твор, ужо даўно быў адказ: “Няма натхнення, і я не ведаю, як 19 стагоддзе загнаць у 20 радкоў…” Ігар тут жа прапанаваў тры прыкметы таго часу ў літаратуры- “Зламаны крыж”, “Крыніца” і “Хмаркі”…
Вярнуўшыся з Акадэміі навук, а чацвёртай я з Вольгай Рацэвіч, Юляй Алейчанкай і Наталляй Казапалянскай быў у бібліятэцы імя Багушэвіча, дзе мы прэзентавалі “Полымя” і “Маладосць” перад навучэнцамі лінгвагуманітарнага каледжа, які з’яўляецца філіялам лінгвістычнага ўніверсітэта. Навучэнцам па пятнаццаць гадоў, але нягледзячы на гэта, некалькі чалавек да сустрэчы з намі ўжо ведалі, дзе нарадзіліся Янка Купала і Якуб Колас і ўжо чыталі сёе-тое з сучаснай беларускай літаратуры.
Паводле СМІ
