Навіна аб смерці блізкага чалавека заўсёды засцігае знянацку, як гром з яснага неба… І ты, агаломшаны гэтай навіной, робішся абсалютна абязброеным і бездапаможным перад жыццём і лёсам. І пачынаеш пакутліва сумнявацца ў існасці Божага промыслу… Ну чаму? Чаму? Чаму так? Мо таму, што “не па барадзе, а па чарадзе смерць ідзе…”? Алесь Пісьмянкоў, Ала Канапелька, Анатоль Сыс, Уладзімір Марук, Таццяна Сапач, Міхал Анемпадыстаў, Уладзіслаў Ахроменка… У гэтым жалобным шэрагу з нядаўняга часу і – Эдуард Дубянецкі… Ён быў паэтам з рыцарскім абліччам і анёльскай душой – абсалютна шчырым, даверлівым і бяскрыўдным у адносінах да людзей і ні разу не паскардзіўся на бязлітасны лёс, і не выказаў крыўды на Бога за сваю фізічную загану… На гэта здольныя толькі сапраўдныя волаты Духу… Тыя, хто робіць першы крок на Птушыны шлях без самоты і шкадавання, бо “кнігу маюць”… Паэт Эдуард Дубянецкі з іх акрыленай чарады…
Памяці Эдуарда Дубянецкага
Отговорила роща золотая…
С. Ясенін.
Нібыта хтосьці зло пажарціў, –
яшчэ учора вершы сніў…
– Ой, Эдуардзе, Эдуардзе!
Ну што ж ты, дружа, нарабіў?!
Жыцця на дробязь не растраціў…
Хлуснёй душу не замуціў…
– Ой, Эдуардзе, Эдуардзе!
Ты, як анёл, узнёсла жыў…
Аб моры мару даляглядзіў…
Не шкадаваў балесных крыл…
– Ой, Эдуардзе, Эдуардзе!
Чым Богу ты не дагадзіў?
Завету Геніюш не здрадзіў…
Больш за жыццё
свой Край любіў…
– Ой, Эдуардзе, Эдуардзе!
Не ў час твой гай адгаманіў…
Эдуард Акулін.
25 лютага 2020 г. 20:25.
Эдуард Дубянецкі
Паэт, гісторык, культуролаг, эсэіст. Аўтар кнігі паэзіі “Душы маёй няскончаны палёт” (2011), а таксама навукова-папулярных кніг, энцыклапедычных даведнікаў і навучальных дапаможнікаў па гісторыі Беларусі, беларусазнаўству, культуралогіі. Кандыдат гістарычных навук. Нарадзіўся ў 1966 годзе ў вёсцы Чудзін на Берасцейшчыне. Памёр 25 лютага 2020 года.
Беларуская мова
Беларуская мова –
То крылы,
Што дае міласэрна Ўсявышні
Нам для ўзлёту
Знямелай душы…
Беларуская мова –
Малітва,
Што гучыць пранікнёна і льецца
Жыццядайным святлом
На імшы…
Беларуская мова –
Ліхтарык
Для таго,
Хто зблудзіў цёмнай ноччу
І не ведае шлях
Да шашы…
Беларуская мова –
Цягнік ты,
Здольны вывезці хутка народ
На прастор
Ціхай радасці вольны
З хцівай пашчы
Бязвер’я глушы…
Зрабі з маім сном, што захочаш…
Калі мой сон
ізноў
сплываці будзе
уніз па рэчцы,
ты яго спыні…
Спыні
і на руках сваіх вільготных
у дом пусты
свой прынясі ўначы,
а потым
у ложак свой яго,
нібыта котку,
з сабою побач
пакладзі і прытулі,
альбо,
як бруднае
і непатрэбнае люстэрка,
ушчэнт разбі яго,
без роспачы разбі…
Канфармісты
Іх не турбуе лёс краіны,
Іх крэда – быць ніжэй травы
І гнуць перад начальствам спіны,
Жыць, як бязвольныя рабы.
Іх не хвалюе скон народа,
А толькі шмоткі, сэкс, харчы.
Для іх пусты гук “дух”, “свабода”.
Іх прынцып –
“лепш заўжды маўчы!”
Яны б хацелі жыць так вечна,
Бы рыбы ў касяку, маўчаць,
І плыць у рацэ жыцця бяспечна
Усёй сям’ёй сваёй. Аднак
Ім здолее хтось пракрычаць
З нашчадкаў шчырых:
“Ганьба! Ганьба!”
Беларускі баян
Рыгору Барадуліну
Кшчоны вы нябёсамі і Богам,
каб служыць
святыні нашай — мове!
Каб насуперак
усім бедам і трывогам
эліксірам быць
чароўным у знямозе!
Голас Ваш узнёслы вышэй гор
узлятае, мудры
дзядзька наш Рыгор!
Вы – паэзіі цудоўнай акіян,
чараўнік і беларускі наш Баян!
Паэзія
Адзін другога пераконваў:
“Паэзія – гэта пошук
дна бяздоннага маўчання”
Другі яму рашуча запярэчыў:
“Не! – гэта адчуванне
бязмежнага болю
ў нетрах спрадвечнай мілосці”.
А трэці паспрабаваў іх
прымірыць:
“Паэзія – гэта спасціжэнне
спрадвечнага маўчання
мілосці на дне неабсяжнага болю”.
Творчасць
У лабірынце слоў нямых
блукаю,
нястомна я шукаю сярод іх
такія словы,
каб з іх можна было скласці,
нібыта пазл,
таямнічы верш,
які б змог вырвацца
з прасторы нематы,
і ў рэшце рэшт
загаварыць
са мной, з табой,
а мо
і з цэлым светам…
Там…
Там штось шапоча пасівелая рака,
вісяць, бы яблыкі,
на дрэве неба зоркі,
там выглядае лодка рыбака
чаўном Харона. І ляжаць пагоркі,
нібы вярблюды
у пустыні; вецер там
містычнай цішынёй зачараваны,
бы немаўлятка, спіць.
З нябёс бальзам
спакою льецца.
Дзіўны час нірваны…
Журботны дыялог
“Жыццё маё сцякала,
Бы вада
З халоднага
І вострага ляза…”
“Маё жыццё –
Гаркавая сляза,
Што ўпала на зямлю калісь
І знікла,
І знікла незаўважна,
Бы раса…”
[Той дыялог
Дзвюх мёртвых душ
Пачулі
Пясок маўклівы
Й задуменная трава].
