• Навіны
  • Грамадства
  • Мова
  • ТБМ
  • Культура
  • Навука
  • Выданні
  • Спорт
  • У свеце
  • Відэаслова
Наша Слова штодзень
  • 25 лютага 2021
  • Пра нас
  • Кантакты
  • Рэкламадаўцу
Наша Слова штодзень
  • Навіны
  • Грамадства
  • Мова
  • ТБМ
  • Культура
  • Навука
  • Выданні
  • Спорт
  • У свеце
  • Відэаслова
Share
You are reading
“Круты маршрут” Алеся Бяляцкага

“Круты маршрут” Алеся Бяляцкага

10 ліпеня 2019, 22:02 ТБМ 5
“Круты маршрут” Алеся Бяляцкага

Калі ўважліва адсочваць некаторыя падзеі ці  біяграфіі  людзей, заўважаеш іх нейкую паралельную падобнасць.

Кніга Я. Гінзбург, назва якой вынесена ў загаловак, нашым вядомым пісьменнікам Васілём Быкавым, які напісаў уступ да яе вызначана так – “Гэта не раман і не нейкі з распаўсюджаных  жанраў літаратуры, гэта – насычанае болем рэха нашага мінулага, якое тым не менш, не можа не адазвацца ў чалавечай душы паўзабытым страхам..”

Вось гэтак жа ў і лёсе Алеся Бяляцкага,  падзеі жыцця якога -гэта падзеі жыцця нашай краіны, груп людзей, якія спрычыніліся да  лесавызначальных гадоў станаўлення беларускай дзяржаўнасці.

Карл Гершман, прэзідэнт Нацыянальнага фонду падтрымкі дэмакратыі з ЗША ў  кнізе В. Каліноўскага “Справа Бяляцкага” так напісаў пра яго: “У шырокіх рухах за  дэмакратыю і свабоду чалавека заўсёды бывае так, што пэўныя асобы становяцца  лідарамі пераменаў… Бяляцкі – дзеяч па-рэнесанснаму рознабаковы: ён служыў справе свабоды як палітычны дысідэнт і культурнік, як навуковец, пісьменнік і інтэлектуал, як лідар палітычнай партыі і абраны дэпутат Менскага гарсавета, і, перадусім, як прызнаны ва ўсім свеце абаронца правоў чалавека”.

На крутых жыццёвых маршрутах Алеся Бяляцкага арыштоўвалі больш за 20 разоў. Апошні раз – 4  жніўня 2011 года, калі ён быў асуджаны на чатыры з паловай гады калоніі ўзмоцненага рэжыму.

Яшчэ на пачатку 80-х А. Бяляцкі прымае ўдзел у моладзевых суполках, якія ставілі мэтай змаганне за незалежнасць Беларусі, затым быў збор подпісаў супраць будаўніцтва Даўгаўпілскай ГЭС ў 1987 годзе.Тады гэта праблема закранала і інтарэсы нашага горада. Вучоба ва ўвніверсітэце была  звязана з грамадскай і літаратуразнаўчай дзейнасцю і менавіта ў маладыя гады А. Бяляцкі шмат пісаў пра тых, хто прайшоў праз рэпрасаванне і зняволенне, ён першым распавёў пра  Ф. Аляхновіча, пісьменніка, які  расказаў усю праўду пра савецкія канцлагеры. І адзін з самых масавых мітынгаў адбыўся ў памінальны дзень продкаў на “Дзяды” ў 1988 годзе, арганіза-тарам якога стала Таварыства маладых літаратараў “Тутэйшыя”, старшынём якога з’яўляўся А. Бяляцкі, ён быў затрыманы і атрымаў штраф у 200 рублёў, які, да-рэчы, дапамаглі аплаціць сябры-студэнты і нават выкладчыкі.

– Ці можа  быць такое зараз? – задаём пытанне Алесю, якога ўжо амаль гадзіну зацікаўлена слухаюць удзельнікі сустрэчы, што арганізавала Верхнядзвінская суполка ТБМ. І самі ведаем адказ.

За амаль 10 год кіраўніцтва Літаратурным музеем Максіма Багдановіча А. Бяляцкі не толькі імкнуўся захоўваць мінулае, багатую спадчыну, але і ствараць новае: за гэты час паўсталі новыя  філіі музея, а ў Менску з’явілася вуліца імя М. Багдановіча.

У сваей кнізе “Асвечаны беларушчынай”, якую сп.Алесь прэзентаваў на сустрэчы ў Верхнядзвінску, ён напісаў: “У снежні 1993 года … правялі канферэнцыю “Лёс нацыянальнай культуры на паваротах гісторыі”, назва якой аказалася прарочай”.

Як і лёс самаго сп. Бяляцкага на чарговым крутым жыццёвым павароце: у Беларусі ўсталяваўся аўтарытарны рэжым, з’явіліся палітзняволеныя, якіх А. Бяляцкі абараняў з вясны 1996 года, а праз дваццаць з лішнім гадоў і сам апынуўся за кратамі.

На сустрэчы з актывістамі Алесь Бяляцкі распавёў пра  сваю крымінальную справу, пра знаходжанне ў турме, пра тое, наколькі  важнай была для яго падтрымка з боку беларусаў:

– Мне аднаму прыходзіла больш пісьмаў, чым ўсім зняволеным. Канешне, каб напісаў просьбу аб памілаванні, выйшаў бы з-за кратаў значна раней. Але я вінаватым сябе не лічыў. Пасадзілі па сваёй волі, па сваёй волі і выпусцілі.

Паліна Сцепаненка, укладальніца кнігі “Асвечаны беларушчынай” узгадвае словы Віктара Сазонава, праваабаронцы, пісьменніка, які так дакладна вызначыў тое, што рабіў і робіць Алесь Бяляцкі: “Запаліўшы свечку, як напісана ў Бібліі, не хаваюць ў шуфлядку, а ставяць на высокае месца, каб агонь ад  гэтай свечкі быў бачны. Дзейнасць Алеся Бяляцкага з’яўляецца  такой свечкай!”

Валянціна Болбат.

ТБМ, Верхнядзвінск.

Facebook Twitter Google+ VKontakte WhatsApp Telegram
Папулярнае на сайце
Карціны беларускага жывапісца Фердынанда Рушчыца перададзены ў НММ
Грамадства

Карціны беларускага жывапісца Фердынанда Рушчыца перададзены ў НММ

8 лістапада 2019, 08:4525
Дыктоўка для сяброў ТБМ у Лідзе 21 лютага
Мова

Дыктоўка для сяброў ТБМ у Лідзе 21 лютага

18 лютага 2021, 21:0423
130 гадоў з часу першай публікацыі паэмы “Тарас на Парнасе”
Выданні

130 гадоў з часу першай публікацыі паэмы “Тарас на Парнасе”

21 мая 2019, 07:3422
Бабёр ўсё жыццё захоўвае вернасць сваёй бабрысе. Але не ў Паўночнай Амерыцы
Навука

Бабёр ўсё жыццё захоўвае вернасць сваёй бабрысе. Але не ў Паўночнай Амерыцы

7 верасня 2020, 12:1318
Далучайцеся да нас