Каляды заўсёды былі і застаюцца найбольш шанаваным святам для ўсіх хрысціянаў.
За месяц да свята крамам і гандлёвым цэнтрам надаецца калядная атрыбутыка, але мала хто ведае, што гэта традыцыя мае свае глыбокія духоўныя карані. У заходняй хрысціянскай культуры гэты асаблівы перадкалядны час атрымаў шырокае распаўсюджванне пад назвай – адвэнт.
Гісторыя святкавання Адвэнту
Традыцыя асаблівай падрыхтоўкі і чакання святкавання Раства ў хрысціян бярэ пачатак яшчэ ў старажытнасці. Самае першае зафіксаванае сведчанне асаблівай значнасці перадкаляднага перыяду адносіцца да 380 года, калі Сарагосскі Сабор усталяваў асаблівыя правілы наведвання набажэнстваў з 17 снежня да святкавання Нараджэння.
Першы пісьмовы ўспамін пра Адвэнт ставіцца да 524 года. Тады Сінод біскупаў у Лерыда забараніў вясельныя ўрачыстасці, пачынаючы з самага Адвэнту і да самых Калядаў, якое таксама называюць днём Богаяўлення.
Што такое Адвэнт?
Адвэнт (ад лац. Adventus – прыход) – чатырохтыднёвы перыяд падрыхтоўкі і час чакання да свята Божага Нараджэння.
Тэрмінам «адвент» ў лацінскім перакладзе Бібліі – Вульгаце пазначаецца слова, якое на рускай мове гучыць як “прыход”.
Калі адзначаецца Адвэнт?
Першы дзень Адвэнту вызначаецца як чацвёртая нядзеля да Каляд. У залежнасці ад года гэты дзень выпадае на перыяд з 27 лістапада па 3 снежня.
Кожнае з чатырох нядзель Адвэнту мае пэўную тэматыку, якая адлюстроўвае ў евангельскіх нядзельных чытаннях Пісання на набажэнстве ў касцёле і дома ў сямейным коле.
Перыяд Адвэнту разглядаецца Царквой як час пакаяння, у гэты час парафіянам рэкамендуецца здзейсніць сакрамэнт споведзі, а духавенства носіць ўбору фіялетавага колеру, сімвалізуючага вобраз пакаяння. Акрамя гэтага ў перыяд Адвэнту Царква асабліва заклікае хрысьціянаў да дабрачыннасці, здзяйснення спраў міласэрнасці і дапамогі тым, хто жыве у нястачы.
Вянок Адвэнту
Самай вядомай традыцыяй Адвэнту, якая распаўсюдзілася па ўсім свеце, з’яўляецца вянок Адвэнту. Звычайна ён робіцца з яловых галін, сплеценых у круг дротам або лёскай, у якія ўплецены чатыры свечкі, кожная з якіх мае свой сімвалічны духоўны сэнс.
У першую нядзелю Адвэнту запальваецца адна свечка, у другую – дзве і гэтак далей, каб з кожным тыднем, рабілася святлей. У выніку, у апошні – чацвёртую нядзелю Адвэнту над яловым вянком будуць запаленыя ўсе свечкі, абвяшчаючы хуткае наступ Божага Нараджэння. Такімі вянкамі упрыгожваюцца як царквы, так і дома вернікаў. Хоць у некаторых краінах, напрыклад, у Амерыцы, няма традыцыі запальваць свечкі, там яловы вянок проста прымацоўваюць на вонкавыя дзверы дома.
Чатыры свечкі Адвэнту
Цяпер варта расказаць пра сымбалічнае прызначэнне кожнай з чатырох запаленых свечак.
Такім чынам, у першы дзень Адвэнту запальваюць першую свечку, якая называецца – Свечка Прароцтваў. У гэты дзень у царкве і ў дамах вернікаў чытаецца прароцтва аб нараджэнні Месіі. Варта адзначыць, што ў Бібліі змяшчаецца больш за трыста прароцтваў, звязаных жыццём, служэннем і Галгофскага ахвярай Ісуса Хрыста. Прарочыя паслання, напісаныя за сотні гадоў да выканання, заўсёды служылі адным з самых галоўных доказаў праўдзівасці Евангелля, таму для хрысціян вельмі важна ведаць іх і распавядаць сваім дзецям.
У другую нядзелю Адвэнту запальваюць першую свечку і другую, якая называецца – Віфлеемская свечка. Яна сімвалізуе наступ на зямлю Месіі. Калі Гасподзь Ісус Хрыстос прыйшоў у свет, быў народжаны ад Дзевы Марыі.
У трэцюю нядзелю Адвэнту запальваюць першыя дзве свечкі, а таксама трэцюю, якая называецца – Свечка пастухоў. Яна сімвалізуе нараджэнне Госпада ў сэрца чалавека праз веру ў святое Божае Слова. Як пастухі ўбачылі Збавіцеля на ўласныя вочы і паверылі, так і мы можам бачыць сёння Збавіцеля вачыма сваёй веры. Свечка пастухоў таксама сімвалізуе Дабравесьце, калі вернікі дзеляцца сваёй верай, падобна пастухам, якія распавялі ўсім аб бачанні анёлаў і нараджэнні Хрыста ў Віфлееме.
У чацвёртую нядзелю на вянку Адвэнту запальваюць першыя тры свечкі і далучаюць да іх апошнюю – Анёльскую Свечку. Яна сімвалізуе другое прышэсце Збавіцеля ў славе са сьвятымі анёламі, каб захапіць усіх праўдзівых вернікаў з Сабой на нябёсы