Ад хедхантынгу за мяжой да двухтыднёвых курсаў для пачаткоўцаў – міністэрствы адукацыі і культуры прадпрымаюць незвычайныя крокі для барацьбы з недахопам настаўнікаў у Германіі. У адказ на запыт RND землі паведамілі пра 12 000 вакансій. Па меркаванні Асацыяцыі настаўнікаў Германіі, дадзеная лічба моцна заніжана.
У Германіі занадта мала настаўнікаў – пра гэта паўтараюць прафсаюзы, асацыяцыі настаўнікаў і палітыкі ў вобласці адукацыі. Як і ўсе галіны, дадзеная сфера таксама церпіць ад хвалі выхаду на пенсію пакалення бэбі-буму. Акрамя таго, усё менш і менш маладых людзей хочуць стаць настаўнікамі. Справіцца з недахопам педагогаў, некаторыя федэральныя землі выкарыстоўваюць незвычайныя падыходы.
Але колькі менавіта настаўнікаў бракуе ў ФРГ?
У адказ на запыт Redaktionsnetzwerk Deutschlands (RND) 16 міністэрстваў адукацыі краіны паведамілі пра 12 341 незапоўненую вакансію выкладчыкаў. Калі, паводле даследавання, у Саарляндзе, Рэйнлянд-Пфальцы, Брандэнбургу і Баварыі няма дэфіцыту, а ў Гесене нават кажуць пра лішак, то ў Паўночным Рэйне-Вестфаліі бракуе больш за 8 000 настаўнікаў, у Саксоніі-Анхальт і Берліне – больш за 800, у Саксоніі, Бадэн-Вюртэмбергу і Ніжняй Саксоніі – больш за 400, а ў Шлезвіг-Гальштэйне – трохі меней за 200.
Чаму сітуацыя так адрозніваецца?
У прэзідэнта Асацыяцыі настаўнікаў Хайнца-Петара Майдынгера ёсць просты адказ: лічбы не адпавядаюць рэчаіснасці. У многіх федэральных землях гадзіны скарачаюцца напачатку навучальнага года ў залежнасці ад недахопу настаўнікаў, так што попыт пакрываецца толькі на паперы. У некаторых федэральных землях бацькі ці іншыя асобы, якія не з’яўляюцца настаўнікамі, таксама працуюць у якасці так званых школьных памочнікаў і ўлічваюцца ў статыстыцы як настаўнікі. “Адбываецца шмат падтасовак”, – адзначае Майдынгер. Па дадзеных Асацыяцыі настаўнікаў, рэальны лік незапоўненых вакансій у Германіі складае ад 32 000 да 40 000.
Кожная з земляў спрабуе змагацца з недахопам педагогаў на свой лад. Так, у Саксоніі-Анхальт было нанята рэкрутынгавае агенцтва для пошуку адпаведных кан-дыдатаў не толькі ў Германіі, але і ў іншых краінах ЕС. Насамрэч, па дадзеных міністэрства, з 800 патэнцыйных кандыдатаў 90 чалавек ужо заключылі кантракт такім чынам. Таму яно хоча працягнуць праект і ў будучыні – нават весці пошук па ўсім свеце.
У Бадэн-Вюртэмбергу хочуць забіць двух зайцаў адным стрэлам і выкарыстоўваць “добраахвотны педага-гічны год”, каб разгрузіць школы і набраць будучых настаўнікаў. А Баварыя нядаўна абвясціла пра новую кампанію па прыцягненні настаўнікаў з іншых краін, што выклікала крытыку з боку некалькіх зямель.
Пенсіянеры і што з імі?
Многія федэральныя землі, уключаючы Бадэн-Вюртэмберг, Саксонію, Паўночны Рэйн-Вестфалію, Саксонію-Анхальт, Ніжнюю Саксонію і Берлін, прынялі рашэнне пра добраахвотнае вяртанне ў школы настаўнікаў, якія выйшлі на пенсію, а таксама выплачваць прэміі, калі настаўнікі застаюцца ў школах замест таго, каб выйсці на пенсію.
У Бадэн-Вюртэмбергу, Рэйнлянд-Пфальцы, Паўночным Рэйне-Вестфаліі, Цюрынгіі, Саксоніі-Анхальт і Шлезвіг-Гальштэйне настаўнікаў гімназій у будучыні плануецца накіроўваць у пачатковыя школы.
У дванаццаці з 16 федэральных земляў асобам, якія змяняюць кар’еру, і прышлым з боку таксама павінна быць лягчэй знайсці працу. Зніжаны патрабаванні, скарочаны бюракратычныя працэдуры. У Брэмене зацікаўленыя асобы могуць прэтэндаваць на працу ў якасці настаўніка з дапамогай двухтыднёвага кампактнага курсу, за якім стаіць паўтарагадзічная кваліфікацыя без адрыву ад працы. Брандэнбург абяцае студэнтам дзяржаўную службу нават пры наяўнасці толькі ступені бакалаўра.
Прэзідэнт Асацыяцыі выкладчыкаў Майдынгер крытычна ставіцца да гэтых мер: “Нельга абыйсці паве-лічэнне набору ахвотнікаў змяніць прафесію абітурыентаў. Але вы павінны правільна іх кваліфікаваць, а не кідаць проста ў клас. Нішто не працуе без папярэдняй фазы ад трох да шасці месяцаў”.
Паўночны Рэйн-Вестфалія, Цюрынгія, Мекленбург – Пярэдняя Памеранія, Ніжняя Саксонія і Берлін хочуць наняць дадатковых супрацоўнікаў, каб разгрузіць настаўнікаў – напрыклад, спецыялістаў IT і адміністрацыйны персанал ці так званых памочнікаў на кожны дзень. Гэта мера з’яўляецца часткай плану з 15 пунктаў, распрацаванага Саюзам адукацыі і навукі (GEW). Сярод іншага, у ім гаворыцца таксама пра неабходнасць паляпшэння ўмоў працы і вучобы.
FOTO: PEXELS.COM / @ YAN KRUKAU.
