Менавіта так можна вызначыць форму мерапрыемства, праведзенага на мінулым тыдні ў Нясвіжскім раённым тэрытарыяльным цэнтры сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва. Прысвячалася яна паэту Івану Гурбану. Краязнавец Наталля Плакса, якая рыхтавала і праводзіла сустрэчу, так тлумачыць абраную тэму і форму:
– У наступным годзе спаўняецца 100 гадоў ад нараджэння паэта з нясвіжскіх Юшавіч. Ён нарадзіўся ў траўні. У гэтым жа месяцы на 77-м годзе пайшоў з жыцця. 100 гадоў – падзея, дата! І сустрэць яе трэба годна. Лічу, што ў траўні 2022 позна ўжо будзе вывучаць паэтаву біяграфію, творчасць, калі паважаем і сябе, і юбіляра. Патрэбна ўсвядомлена, з веданнем падысці да гэтай падзеі.
Падчас сустрэчы прысутныя пачулі нямала цікавага з жыцця Івана Гурбана:
– Да вайны закончыў 7 класаў польскай школы. Настаўнікам яго пэўны час быў паэт і перакладчык Пятро Бітэль.
– У жніўні 1944 грузіў авіябомбы ў Баранавічах. Пасля накіраваны ў Растоўскую вобласць на аднаўленне вугальных шахтаў. Перахварэў там на тыф, 21 дзень праляжаўшы ў непрытомнасці, цудам выжыў.
– Быў вельмі набожным.
– Пасля вайны працаваў краўцом, паляводам, загадчыкам магазіна, будаўніком, рабочым-меліяратарам. У 1964-66 гадах узначальваў Юшавіцкі сельсавет. Але загадалі спілаваць крыж на вясковай царкве. Адмовіўся – і са старшынёўствам развітаўся.
– Закончыў Маскоўскія завочныя ўліковыя курсы і ў 50-гадовым узросце завочную школу ў Нясвіжы.
– Першы верш апублікаваў у часопісе “Работніца і сялянка” (1949 г.) Друкаваўся ў раёнцы, газетах “Звязда”, “Мінская праўда”, “Сельская газета”, “Піянер Беларусі”, часопісах “Маладосць”, “Полымя”, “Вожык”, “Вясёлка”, “Бярозка”. Выдаў зборнікі вершаў для дарослых і дзяцей.
– У 1994 годзе прыняты ў СП. Памёр 1 траўня 1999 г.
Даведаліся ўдзельнікі сустрэчы пра адметнасць і асаблівасці паэзіі Івана Гурбана, паслухалі лепшыя вершы ды атрымалі ў падарунак пад Новы год яго зборнік “Паэт”. Наталля Плакса падаравала яшчэ адну кніжку, якую ўпадабалі наведвальнікі ўстановы. Гэта сказ Станіслава Судніка “Пілігрымка дадому”. Прагучала прапанова заснаваць ва ўстанове невялікую бібліятэчку-палічку твораў нясвіжскіх літаратараў, раз столькі тут ахвочых і цікаўных да краязнаўства. А ў юбілейны паэтаў дзень правесці конкурс на лепшага чытальніка яго вершаў: раяць жа дактары і ў “залатым” узросце трэніраваць памяць. Вось і будзе два ў адным. Ды ці толькі два!
Ларыса Ратомская,
Нясвіж.
Асабліва ўпадабаныя падчас сустрэчы вершы Івана Гурбана прапануюцца для знаёмства чытачам “Нашага слова”.
Гляджу я,
У хаце світае –
Малітваю дзень пачынаю.
На голаў тры пальцы кладу і малюся,
Каб злы чалавек не стаяў над душой,
Каб розум адпрэчваў зямныя спакусы,
І я не зайздросціў удачы чужой.
На сэрца тры пальцы кладу і малюся,
Каб здзейсніць усё, што задумана змог,
Каб дома, на полі жытнёвым і ў лузе
Спрыялі мне добрыя людзі і Бог.
Малітваю дзень пачынаю –
І буду шчаслівы,
Я знаю.
МЯНУШКІ
Быў час галечы…
Між нас, вясковых,
Сёй-той калечыў
Матчыну мову:
Чужых без густу
Браў слоў патроху,
Нібы з капустай
Зварыў гароху.
Дзяцюк палячыў
Ў гамонцы: “Жэбы” –
Яму ў аддачу
Ўсклікалі: “Жэбік!”
Другі меў звычку
Браць слова “клутнік”,
Такому клічку
Давалі Блуднік.
Дзядок-старэча
“Цурук” нямчурыў –
Яго дарэчы
Празвалі Дурань.
Быў царскі служка,
Русачыў: “Тоже”.
Яго мянушкай
Празвалі Тожык.
Старэлі хаткі
Пад небам сінім,
Мянушку таткі
Давалі сыну.
Мянушку дзеда
Давалі ўнуку,
Каб кожны ведаў
Дакор-навуку:
Хто пустадумна
Скажае мову,
Таго мянушкай
Б’юць, як вымовай!