Наша Слова штодзень
Наша Слова штодзень
Share
You are reading
СУСТРЭЧА НА БУДУЧЫНЮ

СУСТРЭЧА НА БУДУЧЫНЮ

4 студзеня 2022, 20:01 Грамадства, Культура 21
СУСТРЭЧА НА БУДУЧЫНЮ

Менавіта так можна вызначыць форму мерапрыемства, праведзенага на мінулым тыдні ў Нясвіжскім раённым тэрытарыяльным цэнтры сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва. Прысвячалася яна паэту Івану Гурбану. Краязнавец Наталля Плакса, якая рыхтавала і праводзіла сустрэчу, так тлумачыць абраную тэму і  форму:

– У наступным годзе спаўняецца 100 гадоў ад нараджэння паэта з нясвіжскіх Юшавіч. Ён нарадзіўся ў траўні. У гэтым жа месяцы на 77-м годзе пайшоў з жыцця. 100 гадоў – падзея, дата! І сустрэць яе трэба годна. Лічу, што ў  траўні 2022 позна ўжо будзе вывучаць паэтаву біяграфію,  творчасць, калі паважаем і сябе, і юбіляра. Патрэбна ўсвядомлена,  з веданнем падысці да гэтай падзеі.

Падчас сустрэчы прысутныя пачулі нямала цікавага з жыцця Івана Гурбана:

– Да вайны закончыў 7 класаў польскай школы. Настаўнікам яго пэўны час быў паэт і перакладчык Пятро Бітэль.

– У жніўні 1944 грузіў авіябомбы ў Баранавічах. Пасля накіраваны ў Растоўскую вобласць  на аднаўленне вугальных шахтаў. Перахварэў там на тыф, 21 дзень праляжаўшы ў непрытомнасці, цудам выжыў.

– Быў вельмі набожным.

– Пасля вайны працаваў краўцом, паляводам, загадчыкам магазіна, будаўніком, рабочым-меліяратарам. У 1964-66 гадах узначальваў Юшавіцкі сельсавет. Але загадалі спілаваць крыж на вясковай царкве. Адмовіўся – і са старшынёўствам развітаўся.

– Закончыў Маскоўскія завочныя ўліковыя курсы і ў 50-гадовым узросце завочную школу ў Нясвіжы.

– Першы верш апублікаваў у часопісе “Работніца і сялянка” (1949 г.) Друкаваўся ў раёнцы, газетах “Звязда”, “Мінская праўда”, “Сельская газета”, “Піянер Беларусі”, часопісах “Маладосць”, “Полымя”, “Вожык”, “Вясёлка”, “Бярозка”. Выдаў зборнікі вершаў для дарослых і дзяцей.

– У 1994 годзе прыняты ў СП. Памёр 1 траўня 1999 г.

Даведаліся ўдзельнікі сустрэчы пра адметнасць і асаблівасці паэзіі Івана Гурбана, паслухалі лепшыя вершы ды атрымалі ў падарунак пад Новы год яго зборнік “Паэт”. Наталля Плакса падаравала яшчэ адну кніжку, якую ўпадабалі наведвальнікі ўстановы. Гэта сказ Станіслава Судніка “Пілігрымка дадому”. Прагучала  прапанова заснаваць ва ўстанове невялікую бібліятэчку-палічку твораў нясвіжскіх літаратараў, раз столькі тут  ахвочых і цікаўных  да  краязнаўства. А ў юбілейны паэтаў дзень правесці конкурс на лепшага чытальніка яго вершаў: раяць жа дактары і ў “залатым” узросце трэніраваць памяць. Вось і будзе два ў адным. Ды ці толькі два!

Ларыса Ратомская,

Нясвіж.

 

Асабліва ўпадабаныя падчас сустрэчы вершы Івана Гурбана  прапануюцца для знаёмства чытачам “Нашага слова”.

 

Гляджу я,

У хаце світае –

Малітваю дзень пачынаю.

На голаў тры пальцы кладу і малюся,

Каб злы чалавек не стаяў над душой,

Каб розум адпрэчваў зямныя спакусы,

І я не зайздросціў удачы чужой.

На сэрца тры пальцы кладу і малюся,

Каб здзейсніць усё, што задумана змог,

Каб дома, на полі жытнёвым і ў лузе

Спрыялі мне добрыя людзі і Бог.

Малітваю дзень пачынаю –

І буду шчаслівы,

Я знаю.

 

МЯНУШКІ

 

Быў час галечы…

Між нас, вясковых,

Сёй-той калечыў

Матчыну мову:

Чужых без густу

Браў слоў патроху,

Нібы з капустай

Зварыў гароху.

Дзяцюк палячыў

Ў гамонцы: “Жэбы” –

Яму ў аддачу

Ўсклікалі: “Жэбік!”

Другі меў звычку

Браць слова “клутнік”,

Такому клічку

Давалі Блуднік.

Дзядок-старэча

“Цурук” нямчурыў –

Яго дарэчы

Празвалі Дурань.

Быў царскі служка,

Русачыў: “Тоже”.

Яго мянушкай

Празвалі Тожык.

Старэлі хаткі

Пад небам сінім,

Мянушку таткі

Давалі сыну.

Мянушку дзеда

Давалі ўнуку,

Каб кожны ведаў

Дакор-навуку:

Хто пустадумна

Скажае мову,

Таго мянушкай

Б’юць, як вымовай!

Facebook Twitter Google+ VKontakte WhatsApp Telegram
Папулярнае на сайце
Ад 16 студзеня ўсе друкаваныя СМІ Украіны мелі перайсці на ўкраінскую мову
Мова

Ад 16 студзеня ўсе друкаваныя СМІ Украіны мелі перайсці на ўкраінскую мову

2 лютага 2022, 07:5516
Навукова-практычная канферэнцыя  "ХIІ Лідскія чытанні".
літаратура

Навукова-практычная канферэнцыя "ХIІ Лідскія чытанні".

26 красавіка 2025, 06:4016
Самая праўдзівая мова – народная
Мова

Самая праўдзівая мова – народная

19 чэрвеня 2025, 22:5716
ХХІV Нацыянальны фестываль песні і паэзіі ў Маладзечне
Культура

ХХІV Нацыянальны фестываль песні і паэзіі ў Маладзечне

19 чэрвеня 2025, 23:4516
Далучайцеся да нас