18 кастрычніка ў Менску прайшоў 14-ты з’езд Грамадскага аб’яднання “Таварыства беларускай мовы імя Францішка Скарыны”. З’еду папярэднічала шырокая ўсебеларуская справаздачна-выбарная кампанія і на рэпубліканскі форум з’ехаліся дэлегаты з усіх абласцей Беларусі. Папраўкі ў прыезд дэлегатаў унеслі хваробы, сёлета гэта вельмі актуальна, але 72 дэлегаты са 116 абраных забяспечылі кворум.
Акрамя дэлегатаў на з’езд прыйшлі і выступілі з прывітальнымі словамі намесніца старшыні Беларускай сацыял-дэмакратычнай партыі (Грамада) Ірына Вештард і намеснік старшыні Партыі БНФ Аляксей Янукевіч. Наведала з’езд гарачая змагарка за беларускасць Ніна Багінская.
Пасля выбараў мандатнай, падліковай і рэдакцыйнай камісій з’езд разгледзеў наступныя пытанні:
- Справаздача старшыні.
- Даклад рэвізійнай камісіі.
- Даклады намеснікаў старшыні ТБМ.
- Выбары старшыні ТБМ.
- Выбары намеснікаў старшыні ТБМ.
- Выбары Рэвізійнай камісіі ТБМ.
- Выбары Рады ТБМ.
- Зацверджанне рэдактара газеты “Наша слова”.
На пачатку паседжання падзякамі ТБМ был ўзнагароджаны Сяргей Сівы з Валожына і карэспандэнтка “Нашага слова” Эла Оліна.
Па першым пытанні заслухалі справаздачны даклад XIV з’езду ТБМ старшыні ГА “ТБМ імя Ф. Скарыны” Алены Анісім аб дзейнасці арганізацыі за перыяд з лістапада 2017 па верасень 2020 года.
Па другім пытанні заслухалі даклад старшыні Рэвізійнай камісіі Міколы Бам-бізы.
Былі заслуханы даклады першага намесніка старшыні ТБМ У. Коласа і намеснікаў Дз. Тушынскага, С. Судніка, А. Давідовіча.
Адбыліся спрэчкі і крытычныя выступленні дэлегатаў, якія прадэманстравалі розныя погляды на падзеі, якія адбываюцца ў краіне. Выступоўцы выказалі думку, што сённяшні ўздым грамадскай актыўнасці на вуліцах павінен надаць належнае месца ў дзяржаве беларускай мове. “Калі людзі высока ўзнялі бел-чырвона-белыя сцягі як нацыянальныя сімвалы, то яны ўздымуць і мову!”- упэўненыя дэлегаты з’езда.
Па выніках дыскусіі дзейнасць арганізацыі была прызнана здавальняльнай, зрабілі ўсё, што маглі.
Выбары старшыні ТБМ прайшлі на безальтэрнатыўнай аснове. Менская і Віцебская абласныя канферэнцыі ў свой час прапанавалі на пасаду старшыні Алену Анісім. Дэлегаты падтрымалі гэтую прапановы. Старшынёй ТБМ на другі тэрмін абрана Алена Анісім.
З’езд абраў першым намеснікам старшыні ТБМ Уладзіміра Коласа, а намеснікамі Станіслава Судніка (г. Ліда), Алега Дзьячкова (г. Магілёў) і Зміцера Солтана (г. Наваградака).
Была абрана Рэвізійная камісія ТБМ і яе старшыня Мікола Бамбіза.
Была абрана новая Рада ТБМ.
Рэдактарам газеты “Наша слова” на чарговы тэрмін зацверджаны Станіслаў Суднік.
Улічваючы складаную палітычную сітуацыю, супрацьстаянне ў грамадстве, анансаваную канстытуцыйную рэформу, з’езд прыняў усяго адну заяву, сутнасць якой прапанаваў Ганаровы старшыня ТБМ Алег Трусаў:
Заява ХІV з’езда ТБМ
З’езд ТБМ выступае за вяртанне Канстытуцыі 1994 г., у якой статус беларускай мовы быў абвешчаны як адзінай дзяржаўнай мовы ў нашай краіне.
Статус рускай і іншых моў, на якіх размаўляюць грамадзяне Беларусі, можа быць вызначаны ў новым Законе аб мовах.
18.10.2020 г.
Такім чынам прапановы прафесараў Леаніда Лыча і Міколы Савіцкага, якія выказваліся на папярэдніх з’ездах, практычна прынятыя. З’езд ТБМ, як і належыць, выказаўся за адзіную дзяржаўную беларускую мову, хаця некаторыя ізноў хацелі адкласці гэтае пытанне “на потым”, “каб не адпіхнуць людзей” і г.д.
На бліжайшыя тры гады пазіцыя ТБМ ясная, а наступны год па прапанове Баранавіцкай арганізацыі вырашана правесці пад знакам 30-годдзя незалежнасці Рэспублікі Беларусь.
Наш кар.
Паседжанне рэспубліканскай Рады ТБМ
18 кастрычніка ў Менску адбылося паседжанне новаабранай Рады ТБМ.
Рада абрала новы склад Сакратарыяту ТБМ.
Рада вывела са складу рэдкалегіі газеты “Наша слова” Юлю Бажок. Рада ўвяла ў склад рэдкалегіі газеты “Наша слова” Эдуарда Акуліна і Алесю Аўласевіч.
Рада прызначыла сваё наступнае паседжанне для зацвярджэння плана работы Таварыства на 2021 год на 24 студзеня 2021 года.
Наш кар.
Паседжанне Менскай абласной рады ТБМ
18 кастрычніка ў Менску адбылося пашыранае паседжнне Менскай абласной рады ТБМ, у якім акрамя сяброў рады ўдзельнічалі дэлегаты 18-га з’езда ТБМ ад Менскай вобласці.
На паседжанні ў склад Менскай абласной рады быў уведзены Сяргей Сівы з Валожына.
Сяргей Сівы быў абраны старшынём Менскай абласной рады ТБМ імя Ф. Скарыны.
Наш кар.
