Як школьнікі Берліна навучаюцца дыстанцыйна і абмяркоўваюць каронавірус з настаўнікамі
Зыгрун Дорынг працуе ў нямецкім фондзе “Памяць, адказнасць і будучыня”. У межах супольных праектаў не раз прыязджала ў Беларусь. Сям’я Зыгрун жыве ў раёне Кёпенік на паўднёвым усходзе Берліна. Яе малодшы сын, 14-гадовы Бела, вучыцца ў 8 класе гімназіі.
– Адукацыя ў Германіі – справа дэцэнтралізаваная. Кожная федэральная зямля вырашае адукацыйныя пытанні па-свойму, пачынаючы ад падручнікаў і грошай на абеды і заканчваючы навучальным працэсам, – тлумачыць Зыгрун. – У Берліне паралельна дзейнічаюць дзве сістэмы. Пасля малодшай школы – 1-6 класы, дзіця можа паступіць альбо ў гімназію і атрымаць “абітур” (атэстат) праз шэсць гадоў, альбо вучыцца ў Sekundarschule да 13 класа. Праграмы вельмі падобныя. Розніца ў тым, што ў школе меншая нагрузка і больш павольны навучальны працэс.
Гімназія Белы побач з домам – на ровары 7-8 хвілін. З 17 сакавіка ён вучыцца дыстанцыйна. У ягоным класе 32 вучні. Усяго ў гімназіі больш за 500 дзяцей.
– За некалькі дзён класная кіраўніца Белы папярэдзіла пра пераход на дыстанцыйнае навучанне, – кажа Зыгрун. – Спачатку заданні дасылалі праз электронную пошту, кожны выкладчык пазначаў тэрмін, да якога трэба выканаць працу. Пасля настаўніца зрабіла кожнаму вучню акаўнт на платформе Lernraum Berlin – “навучальная прастора Берлін”. У першы час, калі на платформе быў аншлаг, усё працавала вельмі марудна. Звычайна пляцоўкай карысталіся вучні 11, 12, 13 класаў. Аднак у сувязі з каранавірусам на ёй зарэгістравалі і маладзейшыя класы.
Па большасці прадметаў вучэбны працэс выглядае так: вучань спампоўвае заданні, выконвае іх і да пазначанага тэрміну вяртае настаўніку. Часам дзецям прызначаюць дадатковыя анлайн-актыўнасці па-за платформай.
– Настаўніца французскай мовы зрабіла падборку фільмаў па граматыцы, і заданні трэба было выконваць па праглядзе. Настаўнік гісторыі таксама раіць фільмы, прысвечаныя знакамітым людзям альбо пэўным падзеям, – каментуе Зыгрун.
Па яе словах, шмат залежыць ад асобы выкладчыка. Хтосьці вядзе анлайн-відэазаняткі з усім класам, а нехта дасылае папяровыя заданні ў паштовую скрынку.
Паводле звыклага раскладу, у Белы 6-7 заняткаў. Вучоба пачыналася а 8 раніцы і заканчалася а 2-й ці 3-й гадзіне па паўдні. Цяпер у Белы ненармаваны графік.
– Спачатку было вельмі няпроста. Сын прасіў сядзець побач з ім і ўвесь час пакідаў убаку сваё асноўнае заданне, – узгадвае суразмоўца. – Усё расцягвалася ў часе. На заданні, якія можна было выканаць за 10 хвілін, трацілася гадзіна. А я не такая строгая, як настаўніца. Цяпер Бела ўжо прызвычаіўся, зрабілася прасцей. Часам падыходзіць да мяне ці мужа, каб мы нешта патлумачылі. Альбо сказалі, што думаем наконт ягонага адказу і ці дастаткова ён напісаў.
Большасьць прадметаў на дыстанцыйным навучанні засталіся тыя самыя, што і ў агульнай праграме. Дадаткова Бела вывучае ангельскую і французскую мовы. Змяніўся фармат.
– Дзеці даволі часта некуды выходзілі на тэматычных занятках, – кажа Зыгрун. – Да прыкладу, у Белы цудоўны выкладчык па рэлігіязнаўстве – гэта неабавязковы прадмет, на яго запісваюцца па жаданні. Ён водзіць дзяцей у розныя культавыя ўстановы і знаё-міць з асаблівасцямі рэлігій свету. Цяпер дзецям гэтага не хапае.
Па словах Зыгрун, гурткі і дадатковыя заняткі ў Берліне па-ранейшаму не працуюць. Дзеці большую частку дня праводзяць дома.
– Бела любіць быць дома. Каб выцягнуць яго на двор, трэба доўга ўгаворваць. Выязджае на ровары з бацькам і старэйшым братам, які, дарэчы, сам пашыў нам усім маскі.
Бела ўжо можа заставацца дома адзін. Муж Зыгрун працуе дыстанцыйна з дому, яна выходзіць на працу пры патрэбе. За гэты час была ў адпачынку і брала дадатковыя выходныя. Цяжэй бацькам дзяцей малодшых класаў, кажа Зыгрун.
– На працы можна пісаць заяву аб пазачарговым адпачынку, калі трэба застацца дома і клапаціцца пра дзяцей. У садках дзейнічаюць толькі экстранныя групы па доглядзе за дзецьмі, чые бацькі працуюць у жыццёва важных і н-абходных цяпер галінах – перадусім медыцыне, транспартнай сферы і сферы паслуг.
Для дзяцей самае складанае – арганізаваць свой час, упэўненая Зыгрун.
– Яны вымушаныя самастойна займацца. Бела ўсё адкладае на апошні момант і не паспявае. Не можа арганізаваць свой час. Я размаўляла з бацькам аднаго з аднакласнікаў Белы. У іх сям’і практыкуюць заняткі па блоках: блок матэматыкі, нямецкай мовы. Дзень такім чынам структуруецца.
З большага Зыгрун задаволеная, як наладжаны навучальны працэс.
– Мне здаецца, выкладчыкі стараюцца зрабіць лепшае ў гэтай сітуацыі.
Зыгрун расказала, што ў Белы ёсць асобны прадмет – этыка. На ім з дзецьмі абмяркоўваецца ў тым ліку сітуацыя з каронавірусам.
– Выкладчык у заданнях просіць, каб вучань сцісла апісаў, як сябе паводзяць яго бабуля і дзядуля падчас каранавірусу і ці застаецца ён з імі ў кантакце, наколькі ён баіцца, што яны могуць інфікавацца і цяжка захварэць, – кажа Зыгрун. – Дзецям даюць спасылкі на артыкулы па тэме ў часопісе Der Spiegel, з якімі трэба азнаёміцца і зрабіць высновы. Альбо напісаць адказ на выступ, да прыкладу, віца-губернатара Тэхаса Дана Патрыка, які прапанаваў ахвяраваць пажылымі людзьмі на карысць росквіту ЗША.
Сярод заданняў – падрыхтаваць падрабязны спіс аргументаў “за” і “супраць” на тэму “Ці варта ахвяраваць бабулямі і дзядулямі, каб уратаваць грамадства?” Аргументы можна знайсці ў артыкуле, прыдумаць самому альбо знайсці ў дыскусіях у інтэрнэце альбо паразмаўляць з бацькамі.
– Аргументы просяць не проста пералічыць, але і патлумачыць, чаму яны вучня пераканалі ці не пераканалі, – працягвае Зыгрун. – Альбо паразважаць над тэзісамі, кшталту – “дзяржава не мае права ставіць у небяспеку жыццё асобных людзей на карысць большасці. Усё грамадства павінна абараняць старых і слабых, нават калі з гэтай прычыны шмат людзей губляе працу і зарабляе нашмат менш грошай”. Альбо – “Калі дзеля абароны асобных людзей ставіцца ў небяспеку грамадства, гэта несправядліва. Мы не павінны дзеля абароны пажылых людзей аддаць на бяздзейнасць усё грамадства”.
– У заданнях па этыцы я бачыла такія пытанні: калі хварэюць малады і стары чалавек і няма магчымасці лячыць усіх – як ты лічыш, ці дапушчальна з маральнага пункту гледжання не лячыць старога, а займацца маладым? – прыводзіць чарговы прыклад Зыгрун. – Мне падабаецца, што з дзецьмі гэта абмяркоўваюць, заклікаюць выказваць свае думкі і сачыць за тым, што адбываецца ў грамадстве.
У Берліне ў Белы жывуць бабулі і дзядуля.
– Ён вельмі іх любіць. Не бачыўся з імі ўжо некалькі тыдняў. Вельмі пакутуе ад гэтага. Калі я сказала, што бачылася са сваёй мамай у нядзелю, ён вельмі засмуціўся і сказаў, што гэта несправядліва. Але ён размаўляе з імі праз тэлефон, – кажа суразмоўца.
Зыгрун кажа, што з мінулага тыдня вучні пачалі вяртацца ў школы. Першымі вярнуліся абітурыенты – 12-класнікі ў гімназіях і 13-класнікі ў Sekundarschule, якія рыхтуюцца да экзаменаў. З гэтага тыдня ў Sekundarschule запрасілі і дзявятыя класы, але па строгім рэгламенце.
– У памяшканне яны ідуць паасобку, настаўнік назірае, каб кожны як мае быць апрацоўваў рукі і адразу ішоў у клас. Маскі на занятках можна надзяваць па жаданні, – кажа Зыгрун. – Клас дзеляць на тры групы, і кожная займаецца ў асобным памяшканні. З гэтым пакуль праблемаў няма, бо астатнія класы вучацца дома. Альбо запрашаюць на вучобу праз дзень – па палове класа.
Па словах Зыгрун, берлінская сенатарка па справах адукацыі прапана-вала запрасіць у школы тых з сямі- і васьмікласнікаў, хто мае цяжкасці з вучобай, альбо тэхнічныя праблемы, альбо каму абставіны перашкаджаюць вучыцца дома.
– Бацькі адрэагавалі досыць крытычна, і я з імі згодная, што такая сітуацыя можа прывесці да стыгматызацыі сярод вучняў, – дадае Зыгрун. – Таму пакуль меншыя дзеці займаюцца па-ранейшаму дома. Аднак да канца навучальнага года ўсе класы плануюць вярнуць у школу.
Летнія канікулы ў Берліне пачынаюцца 25 чэрвеня.
Зыгрун адзначыла, што на вуліцах Берліна людзей стала трошкі болей. Аднак па-ранейшаму дзейнічаюць абмежаванні: можна гуляць толькі з тымі, хто жыве з табой у адной кватэры. У іншым выпадку – толькі па двое і на адлегласці як мінімум 1,5 метра. Таксама цяпер абавязкова трэба надзяваць маску, калі заходзіш у грамадскі транспарт ці краму.
ЯШ.
Радыё Свабода.
