Наша Слова штодзень
Наша Слова штодзень
Share
You are reading
Гісторыя Магілёўшчыны. Мсціслаўскі рыцарскі фэст

Гісторыя Магілёўшчыны. Мсціслаўскі рыцарскі фэст

29 верасня 2021, 06:29 Спорт 0
Гісторыя Магілёўшчыны. Мсціслаўскі рыцарскі фэст

У нашай грамады ёсць жнівеньская добрая традыцыя, якую мы прапусцілі толькі летась з-за каронавіруса. Штогод мы едзем у Мсціслаў на рыцарскі фэст. 7 жніўня ТБМ імя Ф. Скарыны горада Магілёва накіравалася ў краязнаўчую вандроўку па маршруту: Магілёў – Мазалава – Пустынкі – Мсціслаў. Па трасе Чавусы – Мсціслаў мы спачатку спыніліся ў мястэчку Мазалава.

Праязджаючы пойму невялікай рачулкі з прыгожай назвай Белая Натопа, з левага боку па шляху узвышаецца царква Ушэсця Гасподняга, каля якой мы і спыніліся, каб аглядзець храм і краявіды. Пра Мазалава, на вялікі жаль, гістарычных звестак не багата. Але дзякуючы руплівай працы вядомага археолага і гісторыка Андрэя Мяцельскага нешта ўдаецца нам дазнацца. У Мазалаве ў 1665 годзе быў заснаваны Спаса-Праабражэнскі Успенскі праваслаўны жаночы манастыр. Згодна з гістарычнымі крыніцамі ў манастыры было дзве царквы – Святога Спаса і Прааабражэння Гасподняга. Дачка мсціслаўскага стольніка Мікалая Сухадольскага Марыяна дала фундуш на заснаванне святыні. Марыяна ахвяравала на манастыр наступную маёмасць: млын з фолюшам на рацэ Белая Натапа і тры вёскі – Мазалаўшчына з 11 гаспадарамі, Балакараўшчына з 17 гаспадарамі і Малахава з 1 гаспадаром. А ў 1678 годзе гэты фундуш сойм зацвердзіў. Праваслаўным манастыр заставаўся да 1727 года, а потым перайшоў да ўніятаў і з Пустынскага манастыра сюды засяліліся сёстры-базыльянкі. З 1788 года манастыр зноў перайшоў да праваслаўных. Зачынены манастыр быў ужо толькі ў савецкі час недзе ў 1924 годзе, калі Мазалава ўваходзіла ў склад Калінінскай акругі. Да нашага часу захавалася царква Ушэсця Гасподняга, якая пабудавана ў пачатку 19 стагоддзя ў стылі класіцызму. Доўгі час храм стаяў занядбаны, але ў апошнія гады царкву адрэстаўравалі.

Далей мы накіраваліся ў Пустынкі, якія знаходзяцца ўжо за Мсціславам на самай мяжы з Расіяй. Згодна з легендай манастыр быў заснаваны яшчэ ў 1380 годзе Мсціслаўскім князем Сямёнам Лугвенам, сынам Вялікага князя літоўскага Альгерда. У савецкую эпоху манастыр зачынілі, і тут існавала школа. А потым гэтыя мясціны прыйшлі ў поўны заняпад. За часы незалежнасці Беларусі манастыр быў адноўлены, і зараз сюды прызжае вялікае мноства паломнікаў і турыстаў. Самым старажытным будынкам святыні з’яўляецца Успенскі касцёл, які быў пабудаваны нарыканцы 18 стагоддзя з элементамі двух стыляў: барока і класіцызму. Са старажытных будынкаў засталося некалькі гаспадарчых карпусоў і  стромкая званіца 19 стагоддзя, якая велічна дамінуе над наваколлем. Летась пасля рэстаўрацыі была адкрыта Пакроўская царква 19 стагоддзя…. Мы набралі вады ў крыніцы, а ахвочыя наведалі таксама і крыніцу Ефрасінні Полацкай. А затым накіраваліся ў Мсціслаў на рыцарскі фэст.

На ускрайку горада прыпыніліся на паўгадзіны на беразе рэчкі Віхра. Пасля невялікага перакусу на прыродзе пашпацыравалі на экскурсію па Мсціславе. Падышлі да былога каталіцкага кляштара 18-19 ствагоддзяў. Былы касцёл зараз знаходзіцца на рэстаўрацыі. Пасля таго, як кляштар ад езуітаў перадалі праваслаўным, менавіта ў гэтых будынках існавала праваслаўная семінарыя, дзе пэўны час дырэктарам быў выбітны этнограф і фалькларыст Іван Насовіч.

Некалькі год таму, дзякуючы намаганням нашай арганізацыі пры падтрымцы мясцовых уладаў на адным з карпусоў семінарыі была ўсталявана памятная шыльда І. Насовічу. Тут жа каля касцёла знаходзіцца помнік нашаму асветніку Пятру Мсціслаўцу.

Цікавая акалічнасць, што ў невялікім гарадку Мсціславе ёсць аж два помнікі друкару П. Мсціслаўцу!!!  Насупраць касцёла знаходзіцца белы гмах будынка былой мужчынскай гімназіі, у якім вучыліся і працавалі  многія беларускія творцы: А. Куляшоў, С. Шушкевіч, Я. Бялькевіч, З. Астапенка, З. Півавараў, Ю. Таўбін і многія іншыя. Ад гімназіі за паркам знаходзіцца адноўлены будынак Траецкай царквы 19 стагоддзя. Побач месціцца корпус былой рэальнай вучэльні, дзе навучаліся выбітныя гісторыкі Сямён Дубноў і Міхась Ткачоў. Далей рушылі да Замкавай гары праз кармеліцкі касцёл.

Сам касцёл і кляштар кармелітаў быў пабудаваны ў 17-18 стагоддзях і славіцца перадусім сваімі ўнікальнымі фрэскамі. Але на гэты раз у касцёл нам патрапіць на вялікі жаль не ўдалося. Замкавая гара, як заўсёды, нас уразіла сваёй веліччу  і прасторам. Менавіта тут адбываліся асноўныя мерапрыемствы рыцарскага фэсту. Наведалі музейную экспазіцыю на гары, якая прысвечана самой  старажытнай гісторыі Мсціслава, затым ужо з задавальненнем  назіралі за рыцарскім турнірам.

Прыемна ўразіла сёлета тое, што нягледзячы ні на што фэст жыве і людзей прыехала досыць шмат. А дужа сумна тое, што самыя старажытныя, самыя каштоўныя  помнікі горада знаходзяцца ў аварыйным стане і невядома калі яны зноў прымуць гасцей і турыстаў.

Алег Дзьячкоў.

Магілёў.

На фота: 1. Мы ў Пустынках. 2. Помнік Пятру Мсціслаўцу. 3. Кармеліцкі касцёл.

Facebook Twitter Google+ VKontakte WhatsApp Telegram
Папулярнае на сайце
Паказ мод Miami Swim Week 2019 Art Hearts Art Yaers Fashion TV
Культура

Паказ мод Miami Swim Week 2019 Art Hearts Art Yaers Fashion TV

14 жніўня 2019, 15:2923
З калядамі!
Культура

З калядамі!

7 студзеня 2019, 10:0619
80 гадоў Міколу Чарняўскаму
Культура

80 гадоў Міколу Чарняўскаму

25 студзеня 2023, 11:0617
Парламент Венесуэлы абвесціў пра надзвычайнае становішча
Грамадства

Парламент Венесуэлы абвесціў пра надзвычайнае становішча

13 сакавіка 2019, 09:3717
Далучайцеся да нас