Эра нафты падыходзіць да канца, але эксперты і аналітыкі дагэтуль спрачаюцца аб тым, калі гэты канец наступіць, паведамляе Dow Jones.
Згодна з новымі прагнозах аналітыкаў, тэрмін дасягнення сусветным попытам на нафту свайго піку хутка набліжаецца. Дзьве справаздачы, апублікаваныя на гэтым тыдні, паказваюць на прыпынак росту попыту на нафту ўжо праз пяць гадоў, што нашмат раней, чым чакалі многія ў галіны.
ПРАГНОЗЫ
Большасць прагнозаў у цэлым доўгатэрміновыя, аднак яны ўжо зараз прымушаюць буйныя нафтавыя кампаніі задумвацца пра тое, як супрацьстаяць пераходу спажыўцоў на іншыя крыніцы энергіі.
Попыт на выкапень паліва дасягне піка прыкладна ў 2023 годзе. Пачнуць распаўсюджвацца ўсё больш эканамічна канкурэнтаздольныя праекты па выпрацоўцы сонечнай і ветравой энергіі, падтрымоўваныя урадамі, адзначаюць аналітыкі лонданскага даследчага цэнтра Carbon Tracker Initiative.
“Гэта нават не адзін з сцэнарыяў, гэта проста відавочна”, – сказаў Кингсмил Бонд, аўтар справаздачы Carbon Tracker Initiative.
У аналітыкаў нарвежскай кампаніі па кіраванні рызыкамі DNV GL падобнае думку па гэтым пытанні. Згодна з іх справаздачы, прадстаўленаму ў панядзелак у Лондане, нафтавы попыт дасягне максімуму праз пяць гадоў, што дасць магчымасць аднаўляльных крыніцах энергіі дамінаваць у энергасістэме.
“Такі пераход непазбежны”, – адзначыў гендырэктар DNV CEO Рэмі Эрыксен.
НАСТУПНАЯ дэкада
Гэтыя несуцяшальныя прагнозы ўзмацняюць спрэчкі паміж кіраўнікамі нафтавых кампаній адносна таго, што наступныя дзесяцігоддзі рыхтуюць для галіны. Яшчэ дзесяць гадоў таму многія асцерагаліся, што прапанова нафты можа скончыцца, аднак зараз фокус аналітыкаў ссоўваецца. Імкненне сусветнай супольнасці стрымаць глабальнае пацяпленне, а таксама распаўсюд больш танных і эфектыўных тэхналогій па выпрацоўцы аднаўляльнай энергіі ставяць пад сумнеў доўгатэрміновы попыт на нафту.
Між тым інвестары ўсё больш турбуюцца з нагоды сітуацыі, якая складваецца і патрабуе ад буйных нафтавых кампаній пазначыць, як тыя збіраюцца супрацьстаяць пераходу планеты на альтэрнатыўную энергію. І хоць у цэлым у галіне больш пазітыўна ацэньваюць перспектывы выкапнёвага паліва (што нядзіўна), нават некаторыя буйныя нафтавыя кампаніі ўжо прызнаюць, што паваротны момант можа наступіць раней, чым першапачаткова чакалася.
Раней у гэтым годзе ў BP PLC заявілі, што сусветны попыт на нафту можа спыніць расці, а затым, у 2035-2040 гадах, пачаць зніжацца. Акрамя таго, у кампаніі прызнаюць, што развіццё аднаўляльных відаў энергіі, такіх як сонечная, адбываецца хутчэй, чым чакалася. Раней у BP прагназавалі, што попыт на нафту будзе расці да 2040-х гадоў. Між тым у Royal Dutch Shell PLC адзначаюць, што калі сусветная супольнасць пачне прымаць больш актыўныя меры па барацьбе з глабальным пацяпленнем, спажыванне нафты можа дасягнуць піку ў сярэдзіне 2020 х гадоў. Абедзве кампаніі пры распрацоўцы сваіх стратэгій ацэньваюць шэраг сцэнарыяў, але не разглядаюць іх у якасці прагнозаў.
“Нашай галіны прыйдзецца мець справу з абсалютнай нявызначанасцю ў такіх маштабах, якія мы адчувалі раней”, – адзначыў кіраўнік Shell Бэн ван Берден. “Мы ігнаруем гэта на свой страх і рызыку”, – дадаў ён.
Міжнароднае энергетычнае агенцтва (IEA) таксама прадставіла сцэнар, у якім спажыванне нафты дасягне піка ў 2020-х гадах на фоне актыўнай барацьбы з глабальным пацяпленнем. Аднак асноўным прагнозам агенцтва па-ранейшаму застаецца рост нафтавага попыту да 2040-х гадоў. Гэтага ж меркавання прытрымліваюцца амерыканскія нафтавыя гіганты Exxon Mobil Corp. і Chevron Corp.
“Exxon Mobil, Chevron і IEA лічаць, што ў нас у запасе дзесяцігоддзі”, – адзначыў Бонд з Carbon Tracker. “Але рэальная паваротная кропка ўжо не гарамі”, – дадаў ён.
