Колеры і масці ў Лідзе і ў астатняй Беларусі
(Працяг. Пачатак у папярэдніх нумарах.)
Колеры і фарбы
Лакі
Лакі як пакрыцці (фарбы) – растворы смол і палімераў у лятучых растваральніках, якія пры высыханні ўтвораць цвёрдую, бліскучую плёнку.
Ужыванне: для дрэва, металу, пазногцяў, дэкаратыўных работ (мэбля, аўтамабілі).
Універсальныя ці мастацкія лакі
У творчасці лак часта выкарыстоўваецца для абароны дэкараванай паверхні ад пылу, бруду, вады і іншых вонкавых уздзеянняў. Апроч ахоўных, лак таксама валодае мноствам іншых важных функцый:
у маляванні і жывапісе – паляпшае бляск і глыбіню адценняў на карцінах, падкрэслівае дробныя дэталі працы;
у дэкаратыўным мастацтве – стварае глянцавае ці матавае пакрыццё на прадметах дэкору, такіх як статуэткі, вазы, цацкі з пап’е-машэ і іншыя вырабы;
у дэкупажы – выкарыстоўваецца ў розных тэхніках перанясення малюнкаў, напрыклад, у тэхніках ужыўлення ці лакавай раздрукоўкі;
у скульптуры – можа выкарыстоўвацца ў якасці грунту перад афарбоўкай статуяў з гіпсу;
у кракелюры – у залежнасці ад віду лак дапамагае штучна ствараць расколіны на паверхнях вырабаў.
Асаблівасці ўніверсальнага акрылавага лаку
Для вырабаў і прадметаў дэкору:
Універсальны акрылавы лак прызначаны для фінішнага пакрыцця разнастайных вырабаў. Ідэальна пады-ходзіць для абароны малюнкаў, выкананых акрылавымі фарбамі, на паверхнях дэкаратыўных прадметаў, цацак, вырабаў, частак мэблі.
Ужываецца на такіх паверхнях, як кардон, дрэва, метал, пластык, шкло, а таксама абараняе вырабы са скуры, гліны, гіпсу, эпаксіднай смалы, алмазнай мазаікі.
Лакам можна пакрываць гліняныя вырабы без наступнага абпальвання.
Падыходзіць для нанясення на вырабы са скуры на роўных абласцях: кашалькі, сумкі, курткі, красоўкі. Не рэкамендуецца выкарыстоўваць лак у месцах пастаянных згінаў і замяццяў, а таксама на падэшве.
Без падліпання:
Не пакідае ліпкага эфекту пасля высыхання, пако-лькі валодае меней густым складам.
Можа выкарыстоўвацца для пакрыцця карцін, напісаных акрылам. Аднак у параўнанні з мастацкім лакам будзе надаваць працы меней маляўнічы эфект, паколькі ён валодае меншым глянцам і не раскрывае ўсю глыбіню адценняў.
Камфортнае нанясенне і эканамічнасць:
Універсальны акрылавы лак валодае вадкай кансістэнцыяй і высокай эластычнасцю. Ён выдатна паўтарае форму выраба, лёгка разносіцца па складаным рэльефе, утварае роўны тонкі глянцавы слой без пралысін.
Наносіцца мяккім сінтэтычным пэндзлем і не патрабуе развядзення вадой.
Слоічка 20 мл хапае для пакрыцця ў адзін слой 4 сярэдніх карцін.
Уласцівасці мастацкага акрылавага лаку
Ідэальны для карцін:
Мастацкі акрылавы лак прызначаны для пакрыцця карцін і розных дэкаратыўных вырабаў, напісаных акрылавымі фарбамі.
Мастацкі глянцавы лак узмацняе яркасць тонаў і захоўвае эфект свеженанесенных фарбаў на карцінах, дазваляе палепшыць глыбіню адценняў і падкрэсліць дробныя дэталі працы.
Лепш за ўсё падыходзіць для выкарыстання ў працах, выкананых акрылавымі фарбамі.
Прымяняецца ў декупажы:
Пасля высыхання пакідае эфект невялікага падліпання, якое ўтвораецца за кошт вязкацякучай кансістэнцыі складу. Гэта не крытычна, калі выраб не плануецца часта выкарыстоўваць у побыце ці судакранацца з ім.
Дзякуючы гэтай асаблівасці мастацкі лак выдатна падыходзіць для ўжывання ў дэкупажы. Можа таксама выкарыстоўвацца ў тэхніцы ўжыўлення раздруковак.
Ухіліць характэрнае падліпанне можна, пакрыўшы высыхлы фінішны пласт універсальным акрылавым лакам.
Суперглянцавае пакрыццё:
У параўнанні з універсальным, мастацкі лак стварае на паверхні шчыльны глянцавы пласт, утворае трывалае, празрыстае пакрыццё і надае вырабу насычаны бляск на фінішы.
Наносіцца з дапамогай сінтэтычнага пэндзля ці валіка. Колькасць слаёў вар’іруецца ў залежнасці ад віду падкладкі і жаданага выніку. Пры неабходнасці дапускаецца развядзенне лаку вадой.
Розная ступень глянцавасці:
Лінейка мастацкіх лакаў складаецца з трох разнавіднасцяў, якія адрозніваюцца па ступені глянцавасці: глян-цавы, паўматавы і матавы.
Матавы мастацкі лак:
Матавы мастацкі лак падобны па складзе да глянцавага. Адзінае іх адрозненне: у матавым лаку прысутнічае адмысловы дадатак, якая пасля высыхання надае паверхні матавасць і аксаміцістасць.
Перад выкарыстаннем матавы мастацкі лак неабходна старанна перамяшаць!
Цудоўны матавы фініш і не толькі:
Як і глянцавы, матавы лак прызначаны для пакрыц-ця маляўнічых і дэкупажных работ і здольны абараніць вырабы ад уздзеяння навакольнага асяроддзя.
Матавы мастацкі лак змякчае яркасць таноў фарбаў і надае маляўнічаму слою цудоўны матавы фініш і аксаміцістасць, утвораючы трывалае аднастайнае пакрыццё.
Лак можна змешваць з іншымі акрылавымі складамі на воднай аснове, аднак пры змешванні з глянцавымі фарбамі лак губляе сваю матавасць.
Паўматавы лак валодае тымі ж уласцівасцямі і функцыямі, што і матавы лак. Аднак ён утрымоўвае менш кампаненту, за кошт чаго на паверхні выраба пасля высыхання прысутнічае лёгкая глянцавасць.
Празрысты слой пасля высыхання:
У вадкім стане лакі маюць малочнае адценне. Аднак пасля высыхання лакавага слоя пакрыццё становіцца цалкам празрыстым.
Наносіць лакі варта ў некалькі тонкіх слаёў з прамежкавай прасушкай. Кожны слой лепш наносіць у крыжаваным кірунку да папярэдняга.
Лакі не змяняюць адценне покрыванай паверхні і не пакідаюць жаўцізны. Падыходзяць для любых вода-нерастварымых фарбаў (у тым ліку, акрылавых).
Абарона ад вільгаці і вонкавых уздзеянняў:
Мастацкія і ўніверсальны лакі ствараюць на павер-хні водатрывалы фінішны пласт. Вырабы, пакрытыя гэтымі лакамі, можна праціраць вільготнай анучкай і спалоскваць.
Пры выбары таксама варта ўлічваць, што лакі не абараняюць вырабы ад моцных механічных уздзеянняў (драпін, удараў).
Лак для дрэва
Лакавае пакрыццё абараняе дрэва ад разбурэння, гніенні, механічных пашкоджанняў. Асабліва важна падабраць трывалы і ўстойлівы лак для мяккіх парод дрэва. Акрамя віду драўніны, крытэрам для выбару складу служыць прызначэнне драўляных канструкцый: для падлогі, для мэблі ці вонкавага аздаблення фасада патрэбныя будуць розныя ЛКМ са спецыфічнымі ўласцівасцямі.
Лакі для пакрыцця падлогі
Драўляныя падлогі не выходзяць з моды – яны заўсёды робяць уражанне рэспектабельнасці і ствараюць ў хаце выгоду. Новую папулярнасць дрэву прынёс трэндавы ў апошнія гады скандынаўскі стыль і тэрмін “хюге”, які пазначае задавальненне ад хатняга цяпла і выгоды на кантрасце з суровым надвор’ем знадворку.
Драўніна – універсальны матэрыял з багатымі ма-гчымасцямі. Выкарыстанне асаблівасцяў кожнай пароды: не толькі колеру, але і структуры, трываласці дазваляе стварыць з дрэва цікавыя рэчы для інтэр’еру і аздаблення хаты. У залежнасці ад характару выкарыстання ў будучыні лак для дрэва віды і вобласці ўжывання могуць моцна вар’іраваць. Лагічна, што да лаку для падлогі, для сцен і для столі высоўваюцца зусім розныя патрабаванні. Характарыстыкі залежаць ад складу ЛКМ.
Крытэры выбару ЛКМ для падлогі
На сённяшні дзень разнастайнасць лакаў і іншых ахоўных пакрыццяў для драўляных паверхняў сапраўды вялікая. Як не разгубіцца ў свеце ЛКМ і абраць той, які падыдзе да выпадку і будзе выконваць усе неабходныя функцыі? Асноўныя параметры, па якіх адрозніваюць лакі для дрэва наступныя: склад, пераважныя кампаненты; ступень устойлівасці, трываласць на знос; час на высыханне; глянцавай ці матавай будзе паверхня пасля высыхання. Задаючыся пытаннем: як абраць лак для дрэва, трэба ў першую чаргу высвятліць, для чаго будзе выкарыстоўвацца выраб у будучыні, якія нагрузкі яму трэба будзе вытрымліваць. Ці будзе драўляная канструкцыя падвяргацца атмасфернаму ўздзеянню, у якой тэмпературы і вільготнасці ёй трэба будзе знаходзіцца, ці будзе яна выкарыстоўвацца ў побытавым, дапаможным ці прамысловым памяшканні.
Ёсць дзве вялікія катэгорыі ЛКМ:
Лакі для вонкавых работ, якімі пакрываюць фасады, тэрасы, альтанкі, дэкаратыўныя бэлькі, драўляныя платы, садовую мэблю.
Лакі для ўнутраных работ патрэбныя, калі трэба будзе лакаваць паркет, драўлянае аздабленне сцен і столі, мэбля, інтэр’ерны дэкор. Калі гаворка ідзе пра падлогі, гэта значыць прынцыповая розніца ў функцыянальным прызначэнні памяшкання, дзе ўласна знаходзіцца падлога.
Віды лакаў
У залежнасці ад функцыянальнага прызначэння ЛКМ адрозніваецца іх хімічны склад. Вядучыя кампа-ненты вызначаюць спецыфічныя ўласцівасці лаку.
Лакі на воднай аснове
У складзе водных лакаў прысутнічаюць такія кам-паненты, як акрылавыя палімеры, функцыянальныя на-паўняльнікі, растваральнік (не больш за 5-15%, інакш лак сшывае ўласцівасці), эмульгатары. Лак вадараспуш-чальны для дрэва ўжываюць для афарбоўвання хатняй мэблі і паркетных падлог. Перад тым, як пакрываць такім складам мяккія пароды драўніны, напрыклад, хвою, не-абходна папярэдне прагрунтаваць паверхню. Гэта пры-дасць паверхні неабходную трываласць. Цвёрдае дрэва можна пакрываць водным лакам без грунту. Лакі на вод-най аснове не прызначаны для вялікіх нагрузак, бо даволі лёгка сціраюцца пры сталай эксплуатацыі. Побытавую нагрузку яны здольныя вытрымаць, так што для загарад-най хаты ці кватэры цалкам падыдуць. Выкарыстоўваць водныя лакі ў хатніх умовах выгадна, таму што яны высыхаюць хутчэй іншых (за 1-2 гадзіны), не пахнуць і не таксічныя. Так што для афарбоўвання падлогі ў дзіцячай ці мэблі пажадана ўжываць менавіта вадараспушчальныя ЛКМ. Для павелічэння зносаўстойлівасці такіх лакаў існуюць адмысловыя дадаткі – прысадкі.
Поліўрэтанавыя лакі
Поліўрэтанавыя лакі бываюць аднакампанентны-мі – з урэтанам у аснове складу, і двухкампанентнымі – алкідна-ўрэтанавымі ці акрылатна-ўрэтанавымі. У склад уваходзяць таксама неабходныя прысадкі і растваральнікі. Гэта самы папулярны від ЛКМ, бо ён універсальны ў вы-карыстанні, больш трывалы за вадараспушчальны і вало-дае добрымі адгезійнымі ўласцівасцямі. Ужываецца ў побытавым афарбоўванні, калі неабходна высокая тры-валасць, зносаўстойлівасць і працяглы тэрмін службы. Паверхня, пакрытая поліўрэтанавым лакам, захоўвае свае ўласцівасці да 30 гадоў, у той час як максімальны час, які пратрымаецца водны лак – 3-5 гадоў. Аднак, поліўрэ-танавыя склады не настолькі бяспечныя, як водарас-пушчальныя – яны ўтрымоўваюць таксічныя арганічныя кампаненты. Гэта значыць, што пры працы з матэрыялам абавязкова трэба выкарыстоўваць сродкі індывідуальнай абароны і арганізаваць інтэнсіўную вентыляцыю ў памяшканні. У сухім пакоі поліўрэтанавы лак цалкам высыхае на дрэве за 1 суткі. Непрасушаны матэрыял дрэнна рэагуе на ваду.
Алейныя лакі
Натуральны лак для дрэва ўтрымоўвае арганічныя (раслінныя) алеі, смолы прыроднага і сінтэтычнага па-ходжання. Гэта дазваляе яму глыбока пранікаць у драў-няныя валокны і забяспечвае высокую трываласць па-крыцця. Лак на алейнай аснове ўніверсальны – яго можна ўжываць як усярэдзіне памяшкання, так і знадворку. Дзякуючы высокай зносаўстойлівасці склад добры для афарбоўвання падлог на адкрытых верандах і ў альтанках. Яго галоўная перавага ў тым, што паверхня не толькі выглядае эстэтычна і ўстойлівая да гніення, але таксама становіцца больш трывалай і не так лёгка пашкоджваецца ад механічнага ўздзеяння. Гэта значыць верагоднасць пакінуць выпадковую драпіну ад мэблі значна менш, калі паркет пакрыты алейным ЛКМ, чым з вадараспушчаль-ным ці поліўрэтанавым лакам. Істотны плюс алейнага складу яго ўстойлівасць да вады і высокай вільготнасці. Таму для вонкавых работ часцей за ўсё выбіраюць мена-віта такія лакі: яны абараняюць дрэва ад вады, не трэс-каюцца з часам, не адслойваюцца. Слабое месца алейнага лаку – гэты працяглы час высыхання – да 2 сутак. Каб захаваць уласцівасці пакрыцця яго неабходна абнаўляць раз у 2-3 гады. У разнастайнасці сучасных лакаў пры-сутнічаюць склады з адценкавымі пігментамі, якія нада-юць дрэву жаданы колер ці робяць прыродны тон больш выразным і глыбокім. Каб надаць дадатковы колер драўлянай паверхні, можна выкарыстоўваць лак для дрэва з марылкай.
Лакі для пазногцяў
Лакі для пазногцяў адказваюць за прыгажосць і маюць самую шырокую гаму і тыпаж. Колеры якія найбольш эфектныя:
цёплы каралавы. Той беспамылковы тон, які ўвасабляе маладосць і адцягвае ад любых прыкмет старэння скуры. …
класічны памяранцавы …
палымяны чырвоны …
пастэльны блакітны, зялёны …
бэжавы з шымерам …
Шырока прымяняюцца гель-лакі вядомых і запа-трабаваных у нейл-індустрыі брэндаў ( Klio Professional, ОПЦЫЯ,FlyMary,PinkHouse,Nail Pussion,Kalipso, Velvet, Vouge,Луі Піліп, Kukla, Envy).
Колеры лакаў для пазногцяў пазначаюцца ў асноўным кодамі, а калі даюцца назвы то адпаведныя прызначэнню, каб надаць рамантыкі: “Французская”, “Далікатны ядваб”, “Рамантычны Парыж”, “Зорны Лос-Анджалес”, “Жаданы Манхетан”, “Загадкавая Венецыя”, “Дзёрзкі Нью-Ёрк”, “Таямнічы Лондан”, “Вечны Рым”, “Сонечна…”.
Трэба адзначыць, што не ўсе гель-лакі бяскрыўд-ныя. Нядаўна Літва забараніла адну лінейку. Але гэта нічога не зменіць. Дзеля прыгажосці гатовая ісці не на такія ахвяры.
