26 лістапада 2025 года ў Гарадзенскім дзяржаўным універсітэце імя Янкі Купалы прайшла навуковая канферэнцыя “Рэспубліканскія навуковыя чытанні”. І што важ-на, юбілейныя – 15-ыя па ліку. Адказная за яе правядзенне – кафедра беларускай філалогіі. У ёй прынялі ўдзел дактары філалагічных навук, прафесары, дацэнты кафедры беларускай філалогіі ўніверсітэта, кандыдаты філалагічных навук, навуковыя супрацоўнікі, студэнты, пісьменнікі і іншыя. З прывітальным словам праз відэасувязь выступіў старшыня Саюза пісьменнікаў Беларусі, пісьменнік Карлюкевіч Алесь Мікалаевіч, таксама Саверчанка Іван Васільевіч – доктар філалагічных навук, прафесар, дырэктар філіяла “Інстытут літаратуразнаўства імя Янкі Купалы” Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі, Бельскі Аляксандр Іванавіч – доктар філалагічных навук, прафесар кафедры тэарэтычнага і беларускага літаратуразнаўства БДУ. З цёплымі віншаваннямі выступіла старшыня Гарадзенскага абласнога аддзялення Саюза пісьменнікаў Беларусі Кебіч Людміла Антонаўна. Сярод выступоўцаў былі пастаянныя ўдзельнікі: Максімовіч Валерый Аляксандравіч – доктар філалагічных навук, прафесар, загадчык аддзела філасофіі літаратуры і эстэтыкі Інстытута філасофіі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, Даніловіч Мікалай Аляксандравіч – доктар філалагічных навук, прафесар. Трэба зазначыць, што першая частка канферэнцыі прайшла ў галоўным корпусе ўніверсітэта. Там прайшло пленарнае пасяджэнне.
У ліку ганаровых гасцей выступіў у былым студэнт філалагічнага факультэта аддзялення беларускай філалогіі ГрДУ імя Янкі Купалы (2007-2013 гг.), а цяпер навуковы супрацоўнік Лідскага гісторыка-мастацкага музея Алесь Хітрун. Тэма даклада – “Уладзімір Караткевіч у творах і ва ўспамінах пісьменнікаў горада Ліды, або Лідская тэматыка ў творчасці класіка беларускай літаратуры”. Так супала, што ў гэты дзень творчая інтэлігенцыя Беларусі адзначала 95 год з дня нараджэння класіка сучаснай беларускай літаратуры Уладзіміра Караткевіча. Як і Янка Купала, так і Уладзімір Караткевіч пакінулі значны след у гісторыі рэгіянальнай беларускай літаратуры. І аб гэтым забываць нельга.
Другая частка канферэнцыі прайшла ў корпусе філалагічнага факультэта. Таксама з цікавымі дакладамі выступілі студэнты з філалагічным факультэта – аддзялення беларускай філалогіі, а таксама выкладчыкі – кандыдаты філалагічных навук, дацэнты кафедры беларускай філалогіі Гарадзенскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя Янкі Купалы Тарасава Святлана Мікалаеўна, Сабуць Аліна Эдмундаўна і іншыя.
Усіх, вядома, згуртавала творчасць Янкі Купалы – прарока беларускага адраджэння, творчасць якога зніта-вана з народам Беларусі і з беларусамі далёка за межамі.
Ужо многія дзесяткі гадоў над тым, што пакінуў сусветна вядомы Янка Купала, працуюць даследчыкі. Здаецца, ужо даследаваны і высветлены ўсе факты пра яго жыццё… Ды не… Яшчэ чакаюць архівы, сховішчы, у якіх захоўваюцца загадкі і тамніцы Песняра народных дум. На ўсё неабходны час.
І ўжо на наступны раз, у 2027 годзе, у Гарадзенскім дзяржаўным універсітэце, які носіць імя Янкі Купалы, зноў збяруцца беларускія даследчыкі, каб падзяліцца цікавымі звесткамі пра першага народнага паэта Беларусі.
PS: даклады ўдзельнікаў ХV Рэспубліканскіх Купалаўскіх чытанняў змешчаны ўжо ў зборніку навуко-вых прац, выдадзеным ва УА “Гродзенскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Янкі Купалы”.
Алесь Хітрун.
