Наша Слова штодзень
Наша Слова штодзень
Share
You are reading
Трапяткое вогніва Уладзіміра Ліпскага

Трапяткое вогніва Уладзіміра Ліпскага

28 снежня 2021, 23:36 Грамадства, Культура 43
Трапяткое вогніва Уладзіміра Ліпскага

Сярод выданняў, якія пабачылі свет у 2021 годзе,  у перадкалядны час асабліва прыемна адзначыць літаратурны дзённік рэдактара часопіса “Вясёлка”, пісьменніка Уладзіміра Ліпскага, былога прэзідэнта Беларускага дзіцячага фонду, уганараванага тытулам Рыцара Дзяцінства, ініцыятара і старшыню Усебеларускага фестывалю гумару ў Аўцюках.

Кніга выйшла ў выдавецтве “Каўчэг” пад назвай “Усякі дзень апошні”. Такім быў дзённік юбілейнага 80-га года, у які аўтар занатоўваў тое, што выстуквала сэрца, аб чым трывожылася і радавалася душа. 

Народжаны ў Шоўкавічах Рэчыцкага раёна Гомельскай вобласці ў 1940 годзе, таленавіты журналіст, пісьменнік і грамадскі дзеяч, Лаўрэат прэміі імя Я. Маўра служыць літаратурным словам  дзецям і дарослым амаль паўстагоддзя, услаўляючы сваю малую і вялікую Радзіму ў кнігах:   “Прыдзвінскі цуд”,  “Я: праўдзівы аповед пра твой і мой радавод”, “Сын дня: Азбука аднаго жыцця”,  “Мы: аповесць пра  нашы прозвішчы”, “Свіцязанская русалка”, “Я тут жыву: дзецям пра Беларусь” і іншых.

“Новая кніга Уладзіміра Ліпскага – гімн жыццю, урокі сумлення, чысціні пачуццяў, акрыленасць думкі, бадзёрасць жыцця. Усё гэта – гаючыя лекі на кожны дзень зямнога раю. А яшчэ – абярэг, мальба да сучаснікаў: беражыце адзін аднаго, цаніце сякундную стрэлку”, – адзначыў выдавец.

 

*   *   *

 

“Шостага мая – пачатак майго гасцявання ў зямным раі. У панядзелак як раз мяне Мама нарадзіла. Сёняшні дзень укідваю у памяць, як віншавальную паштоўку. Міла і душэўна хвалілі мяне ўсе Ліпскія за абедзенным сталом. А пасля сотавік ледзь не распалавіўся. Тэлефанавалі з Мінска, Масквы, Любані, Ельска, Барысава, Аўцюкоў, Паставаў, Дабужы, Навасёлак. Хвалілі. Жадалі. Прасілі жыць доўга. А я проста жыў, як усякі дзень апошні. У басейне праплыў тысячу сто метраў. Са смакам размаўляў па тэлефоне з сябрамі, родзічамі, дабрадзеямі.”

 

*   *   *

 

“Хлопцы, да пачатку свайго юбілейнага года капітальна асвяжыце кватэру. Магу падзяліцца сакрэтам і вопытам. Дужа натхнёна памыйце вокны. Праз іх убачыце васільковае неба, узыход юрлівага сонейка, шалёную зеляніну. А калі пашанцуе, то і шызага голуба, сівую варону, самалёт з аўтографам на белым хвасце. Пасля вокнаў збярыце пыл, мурзілкі з усяго, што стаіць, ляжыць, вісіць. З асаблівай лагодай працірайце, браточкі, рамкі з партрэтамі, фоткамі Мамы і Таты, усяе радні. У гэты міг яны чыстымі спагадлівымі вачыма абагаўляюць вас. А я ўключаю для іх музычнага коніка. Мелодыя вяртае ў вечна жывую для мяне хату ў Шоўкавічах.

У Мамы маёй Марыі і бацькі Сцяпана – разам васямнаццаць братоў і сясцёр. Я  ўжо і не злічу, колькі ад іх пайшло народу. Яны ж усе – мая радня.

А ў нашай галіне дрэва, ад Сцяпана і Марыі – шасцёра дзяцей, шасцёра зяцёў і нявестак ды шаснаццаць унукаў, дваццаць праўнукаў. Яны ўсе жывымі хвалямі кіруюць у бязмежны чалавечы акіян. Мы ўсе на зямлі знітаваны сваяцтвам. Апошняя кропля палаючага воску капае на свежую свечку – жыццё прадаўжаецца. І гэтак ажывае новы ланцуг пакаленняў. Імі падперазана планета людзей…”

 

*   *   *

 

“Май святочны! Вяртаюся ў рэдакцыю, як пасля адпачынку. Адчыняю дзверы, бацюхна! Уся столя ў вясёлкавых шарах. Плакаты віншавальныя. На стале – торт з надпісам “Любіменькаму шэфу”, у рамцы – партрэт. Я – у блакітным спартыўным касцюме з літарай “s” на грудзях. А вакол мяне: шалёная прыгажосць: багоўкі, зеляніна, сінява…А ў кабінет збіраецца маладая каманда. Святочныя. Акрыленыя. Колькі ж у іх словах дабрыні, шчырасці, удзячнасці! Іх словы – як медалі.

Анастасія: “Вы для нас – незамянімы шэф. Дзякуй, што шырока адамкнулі вочы на святло жыцця!”

Віка: “Я вучуся ў Вас штодня, нават тады, калі нічому не вучыце”.

Радміла: “Шэф, не пакідайце нас яшчэ доўга-доўга!”

Карына, Эля: “Над нашым домікам ззяе “Вясёлка”, над ім жыве “Буся”. Гэта шчаслівы сімвал!”

Маладыя, крэатыўныя вясёлкаўцы жадаюць, каб я быў з імі бясконца. Хаця б да ста гадоў. Заставайцеся ў маім сэрцы юнымі, крыху свавольнымі гарэзамі! А я паціху буду грэцца каля вас.

“Вясёлка”, якой слугую 42-гі год, здала справаздачу рэдкалегіі і чытачам. Гадавы тыраж – 71.658 экземпляраў. У часопісе надрукавалі свае творы 55 дзіцячых пісьменнікаў.У дваннацаці нумарах – мой творчы праект пра Беларусь “Я тут жыву”. Верна слугуем Дзецям. А гэта найперш, члены рэдкалегіі – Раіса Баравікова, Алена Масла, Анатоль Зэкаў, Анатоль Бутэвіч, Ірына Буторына, Леанід Улашчанка, Эліна Сапожнікава. Аднагалосна прысудзілі прэмію імя В. Віткі даўнішняму сябру “Вясёлкі” паэту Васілю Жуковічу і маладой здольнай мастачцы Наталлі Таўсталес. Сваёй прэміяй я адзначыў трох юных аўтараў з Мінска, Віцебска, Парэчча.”

 

*   *   *

 

“Пра кніжны кірмаш у Мінску можна сказаць казачнай прыгаворкай: і я там быў, мёд, каву піў, па барадзе цякло і ў рот трапіла. Выступаў на прэзентацыі кніг. Меў прыемныя сустрэчы. Абдымулькі. Даваў аўтографы. Меў асалоду бачыцца з Алесем Бадаком, Вячаславам Рагойшам,  Раманам Матульскім, Аксанай Спрынчан, Ірынай Буторынай. Бачыў акіян кніг. Ад самых розных азбук, расфарбовак, да “Мальчика с угрюмым лицом”, да “Девочки с растрёпанными волосами”.

Божа! Пра ўсё-ўсё ўжо напісана. Як жа нам, цяперкавым пісьменнікам, не згубіцца сярод чытачоў? Якія тэмы ўзняць? Як падступіцца да неабробленай нівы, няскошанай сенажаці, непераплытай ракі, да белых старонак нашай гісторыі і явы?”

 

*   *   *

 

“Мама пякла праснакі ў сто разоў смачнейшыя, чым  пячэнікі заморскія. Усё сваё ідзе на добрае здароўе, лекуе, надае сілы, моцы, настрою. І свая хата, і  свая мова, і свае звычкі, культура, і свая айчына, усё сваё, нават родныя сцены, падмагаюць жыць, адчуваць сябе вольным Чалавекам. Хай жа ў Беларусі ўва ўсе вякі будзе ўсё сваё! Не здадзім у архіў і музеі свой гонар, сваё сумленне, сваю любоў і вернасць роднай зямельцы.”

 

*   *   *

 

“Жыць – гэта значыць любіць.

Калі любіш – жывеш.

Калі любіш – умееш ненавідзець усё, што шкодзіць любові.

Калі любіш – дыхаеш на поўныя грудзі.

Калі любіш, становішся прывабным, іскрыстым, лятаючым каньком-гарбунком. Калі любіш, спазнаеш буру эмоцый, высакавольтку душы. Ад усяго гэтага ўнутраны млын выдае атамную энергію.

Калі любіш – хочацца бачыць ранішні танец сонца, поўдзень і поўню, вечаровыя абнадзейныя промні захаду сонца…”

 

*   *   *

 

“Смерць і Бяссмерце.

Яны валадараць над намі. Аднолькава жывучыя. Таямнічыя. Загадкавыя.

Смерць прыходзіць, калі яе зусім не чакаюць. І выпраўляецца душа чалавечая альбо ў багну, дзе з яе вяроўкі звіваюць, альбо на Алімп Бяссмерця.

Бяссмерце. Яно – для выбраных, хто нечым уславіў зямную жытку. Хто нешта зрабіў, каб зразумець і ўдасканаліць свет жывых. Хто высвяціў дарогу ад цемры да ясноты. Хто штосьцейкі зрабіў, вынайшаў, адкрыў, што ўзрушыла людскі мурашнік.

Бяссмерце ў спадчынніках, калі дрэва радаводнае не вяне, а буяе вясновай, абнадзейнай зелянінай.

Бяссмерце наша ў веры і ў вернасці, бо чалавек, па перакананні Антона Чэхава, “ці павінен верыць”, “ці шукае веру”, інакш ён пусты чалавек.

Бяссмерце ў памяці людзей, бо чалавек жыве столькі, колькі яго памятаюць. Дык жа паверым, што неўміручымі нарадзіліся нашы Францыск Скарына, Еўфрасіння Полацкая, Кастусь Каліноўскі, Янка Купала.”

 

*   *   *

 

“Адшумеў віншавальны дзень. Мы з Нінай за святочным сталом. Казюравірус забараніў збірацца вялікі гуртам. Але не забараніў трымаць свята ў душы і верыць, што цяпер сотні людзей сэрцамі з намі. Гэта надае маёй жыццёвай свечцы бадзёрага, трапяткова вогніва. За апошнім днём юбілейнага года пачынаюцца новыя абсягі зямнога раю. Згадваю Льва Талстога, які ў свае восемдзесят вывеў формулу даўгалецця: жыццё вымяраецца не гадамі, а чалавечнасцю.”

Падрыхтавала  Э. Дзвінская.

Фота аўтара і з архіва У. Ліпскага.

Facebook Twitter Google+ VKontakte WhatsApp Telegram
Папулярнае на сайце
З Вялікаднем, шаноўныя беларусы!
Грамадства

З Вялікаднем, шаноўныя беларусы!

18 красавіка 2025, 15:0018
ХХІV Нацыянальны фестываль песні і паэзіі ў Маладзечне
Культура

ХХІV Нацыянальны фестываль песні і паэзіі ў Маладзечне

19 чэрвеня 2025, 23:4518
Памёр Чэслаў Сенюх
Культура

Памёр Чэслаў Сенюх

21 кастрычніка 2021, 08:4718
Змагар за беларускае слова і культуру пакінуў светлы ўспамін
Грамадства

Змагар за беларускае слова і культуру пакінуў светлы ўспамін

26 студзеня 2021, 21:0215
Далучайцеся да нас